Ófeigur - 15.08.1948, Blaðsíða 19
ÖFEIGUR
19
stjóra, Koefoed Hansen til Danmerkur og þaðan til
Þýzkaalnds beint til Himmlers og stallbræðra haris. H.
J. þótti þessi hluti ferðarinnar svo þýðingarmikill, að
hann óskaði eftir og fékk mjög rækilega skýrslu um
viðtökurnar hjá þýzku lögreglunni. Má af þeirri skýrslu
sjá, hvað gert hefir verið ráð fyrir, að íslenzka forsætis-
ráðherranum þætti sérstaklega merkilegt í skipulagi
og vinnubrögðum nazista-lögreglunnar. Stefán Jóhann
skýrði í stuttu máli frá því, sem skjölin sögðu um
málið. Böndin bárust þá að sjálfsögðu að Hermanni
Jónassyni. Hann var í mjög æstu skapi og kunni auð-
sjáanlega mjög illa við að verða að síanda fyrir máli
sínu opinberlega. Hann gafst strax upp og bar ekki
við að útskýra hvers vegna hann hafði leynt samstarfs-
menn sína vitneskjunni um þýzku hættuna og því und-
arlega ráðlagi, að senda manninn, sem átti að vera yfir
allri löggæzlu í landinu, beina leið þangað, sem hættan
var mest, þangað sem unnið var með fullkominni glæpa-
mensku að því að undirbúa sviksamlega árás á frelsi
landsins. Út úr vandræðum reyndi H. J. bæði í þetta
sinn og oft endranær að sanna staðfestu sína og tryggð
við frelsi Islendinga með því að vitna til þess, að árið
áður hafi hann barizt kröftuglega móti því ,að Luft-
Hansa kæmi hér upp flugstöð. Þar átti H. J. ekki meiri
þakkir skilið, heldur en bréfberinn, sem flytur viðtak-
anda gagnlegt sendibréf. Bæn Þjóðverja fór ekki leynt
og var rædd ýtarlega í utanríkisnefnd og stjórnum allra
borgaraflokkanna. Var það sammæli allra, sem'um mál-
ið ræddu, að neita algerlega tilmælum Þjððvérja um
flugstöð á íslandi.
H. J. hafði enga Ieið færa í þessu máli, nema berast
með straum þjóðrækinna manna eða láta af völdum.
Hann gerði ekkert í þessu máli nema að bera þýzku
nefndarmönnunum eindregna neitun allra íslenzkra ráða-
manna, sem höfðu fjallað um málið. Það var hinsveg-
ar á vitorði allra, að H. J. var einlægur aðdáandi þýzkra
stjórnarhátta, Sjálfur haf ði hann óskað að nota í Þýzka-
landi það fé, sem ég hafði útvegað honum til utan-
ferðar, áður en hann tók við embætti lögreglustjóra.
Þegar Bretar komu hingað 1940 og björguðu þjóðinni
frá örlögum Noregs og Danmerkur, hafði H, J. svo
lítið vald á skapi sínu, að við hneyksli lá. Vissi hann
ekki, að einn af Englendingunum, sem gengu á fund
3*