Blik - 01.06.1976, Blaðsíða 57

bjuggu við launakúgun og misrétti,
eins og ég greindi þér frá í síðasta
bréfi mínu (1974). Mig sveið þetta.
Mér hafði frá upphafi skilist, að
starf hvers skóla væri eða skyldi
vera tvíþætt, þ. e. fræðslustarf og
uppeldisstarf. Báða þessa þætti
skólastarfsins vildi ég geta rækt af
alúð og einlægum hug, beita til þess
öllum sálarkröftum mínum, enda
voru þessir þættir báðir mér yndis-
gjafar í skólastarfinu.
Sæmilegar kvikmyndavélar til
góðra nota í skóla kostuðu þá um
fimm þúsundir króna auk annars,
sem þeim hlaut að fylgj a, svo sem
sýningartjalds.
Launakúgun lokið
Eftir að fræðslulögin, sem sam-
þykkt voru á alþingi 1946, gengu í
gildi, var ekki lengur hægt að aftra
því, að ég fengi greidda þóknun fyrir
aukakennslu mína í skólanum. Þá
hafði ég kennt 19 vetur við skólann
og ávallt um 30 stundir á viku án
aukagreiðslu. Þannig var kúguninni
beitt, en ég neyddist til þess að
leggja svona mikla vinnu á mig sök-
um skorts á hæfum kennurum. Völd-
in voru með lögum þessum tekin úr
höndum fjárhagsnefndarmanna og
klíkubræðra þeirra heima í héruðum
og kaupstöðum.
Eftir skólaárið 1946-1947 fékk ég
af þessum ástæðum greidd laun fyr-
ir aukakennslu mína við skólann.
Að skólaárinu liðnu 1947 greiddi
bæjarsjóður mér kr. 4000,00 fyrir
aukakennsluna.
Við hjónin afréðum að nota þess-
ar aukatekjur okkar til þess að kaupa
kvikmyndavél handa skólanum, gefa
gagnfræðaskólanum tækið. En fleira
þurfti með en vélina eina, eins og ég
gat um. Eg seldi víxil og aflaði þann-
ig þess fjár, sem á vantaði til kaupa
á sýningartjaldi og ýmsum smámun-
um, sem fylgdu vélinni. Allur kostn-
aður nam um 7000 króna. Samkenn-
arar mínir skrifuðu á víxilinn en ég
samþykkti hann.
Þetta atriði allt verð ég að taka
fram hér, því að þessar gjörðir okk-
ar urðu svo sögulegar, að önnur eins
csköp höfðu aldrei og hafa aldrei
fyrr eða síðar dunið yfir okkur eða
heimili okkar. Það getur stundum
kostað söguleg átök að ætla sér „að
flá menn lifandi“ eða ná af þeim
ærunni með öðrum orðum.
Framtal mitt fyrir órið 1947
Þegar ég taldi fram tekjur mínar
eftir áramótin 1947/1948, komst ég
í vanda. - Ég hafði gefið bæ og ríki
aukatekjurnar mínar við skólastarf-
ið, andvirði tímakennslunnar. Átti
ég líka að greiða sömu aðilum skatt
af þessari gjöf?
Ég afréð að telja þessar tekjur
mínar ekki fram til skatts með þeirri
vissu, að þær yrðu gefnar upp á
launamiða frá bæjarsjóði kaupstað-
arins, og síðan bæri skattstjóra
skylda að kalla mig fyrir til þess að
samþykkja tekjuupphæð þessa. Gæf-
ist mér þá kostur á að skýra málið
og leita samkomulags, ef þess yrði
kostur. En þessi áætlun mín brást,
BLIK
55