Blik - 01.06.1976, Blaðsíða 76

hjá eigendum firma eða fyrirtækis,
ef ekki þær, þegar tekin er ákvörð-
un um aS plægja af almenningi tugi
þúsunda gegn lögum og rétti meS
ofháu vöruverSi? Nei, fjárplógs-
menn eru þetta ekki!
Nú höfSu umboSslaunin meS á-
lagningunni hækkaS vöruverS hjá
fyrirtækjum stefnanda umfram leyfi-
lega álagningu um samtals krónur
17.397,40.
Eigi var fariS fram á leyfi viS-
skiptaráSs til aS taka þessi umboSs-
laun, segir í áSurnefndri Dómabók.
Og ennfremur stendur þar: „. .. síS-
an hafa hin ensku firmu yfirleitt að
beiðni „fyrirtœkis stefnanda“ lagt
umboSslaunin inn á reikning þess
firma í Hambros Bank. Allar þær
vörur, sem umboSslaunin voru reikn-
uS af, voru fluttar hingaS til lands
og verSlagSar eftir aS verSlagning-
arreglur frá 11. marz 1943, síSar
frá 6. okt. s. á., gengu í gildi.“ Svona
segir orSrétt í Dómabókinni. — Sem
sé: Umrædd fyrirtæki stefnanda
brutu hér allar verSlagningarreglur.
— Er þaS nú trúlegt, aS stefnandi,
sem er einn aSaleigandi umræddra
fyrirtækja, hafi ekkert vitaS um þessi
umboSslaun, sem hér um ræSir og
lögS voru inn í Hambros Bank? Þó
gerir framkvæmdastjóri fyrirtækis-
ins ráS fyrir því í lögreglurétti
Reykjavíkur, aS í skjalasafni fyrir-
tækis stefnanda finnist sannanir fyr-
ir því, aS firmaS hafi fengiS um-
boSslaun frá erlendum firmum allt
frá því aS fyrirtækiS var stofnaS
áriS 1933. I lögreglurétti Reykja-
víkur er bókaS eftir framkvæmda-
stjóranum: VitniS (þ. e. fram-
kvæmdastjórinn) „telur víst aS meS-
eigendur sinir í félaginu (m. a. stefn-
andi) hafi, eins og allir, sem viS viS-
skipti fást, vitaS, aS félagiS fékk um-
boSslaun frá firmum, sem þaS hafSi
umboS fyrir, bæSi af umboSssölu-
vörum og vörum, sem félagiS sjálft
keypti“. Þetta sagSi framkvæmda-
stjóri fyrirtækis stefnanda. Stefnandi
vissi því auSvitaS um umboSslaunin
og sterlingspundatekjur fyrirtækis-
ins af umboSunum. Er þaS líklegt,
aS hann hafi ekki jafnframt vitaS,
aS þessi umboSslaun voru ávallt lögS
inn í Hambros Bank Ltd. og engin
grein fyrir þeim gjörS hjá gjald-
eyrisyfirvöldum þjóSarinnar? I lög-
reglurétti Reykjavíkur 6. jan. 1948
segir framkvæmdastjóri stefnanda,
aS umboSslaunin hafi „gengið til
greiðslu sýnishorna og upp í and-
virði keyptra vara frá viðkomandi
l'óndum. Félögin hafa ekki leitað
leyfis gjaldeyrisyfirvalda til þessara
ráðstafana“. - Mundi stefnandi ekki
fást til þess aS skilgreina hugtakiS
gj aldeyrisþj ófnaSur ?
Þá segir enn í Dómabók Reykja-
víkur: „Vörur þær, sem firmun (þ. e.
firmu stefnanda) fengu hin ólöglegu
umboðslaun af, greiddu þau með er-
lendum gjaldeyri samkv. leyfum
gjaldeyrisyfirvalda hér, þar á meðal
umboðslaunin, sem lögðust fyrir sem
gjaldeyriseign erlendis. Þurftu firm-
un (þ. e. fyrirtæki stefnanda) því
eigi að nota til greiðslu hins raun-
verulega vöruverðs allan þann gjald-
74
BLIK