Studia Islandica - 01.06.1981, Blaðsíða 93

91
inu sama yfirbragði, hvárt sem at hendi bar blíða hluti
eða stríða.“10 Og fræg er lýsingin á Halldóri Snorrasyni:
„Þat vitni bar Haraldr konungr Halldóri at hann hefði
verit með honum allra manna svá, at sízt brygði við vá-
veifliga hluti, hvárt sem at hQndum bar mannháska eða
fagnaðartíðendi, þá var hann hvárki at glaðari né óglað-
ari; eigi neytti hann matar né drakk eða svaf meira né
minna en vanði hans var til, hvárt sem hann mœtti blíðu
eða stríðu."11
Þótt Grettir verði ekki sleginn líkþrá, þolir hann mikl-
ar líkamskvalir af eitruðu sári, og er því glögglega lýst í
80. kafla, hversu sárleikinn vex. „Ok er kom at miðri nótt,
brauzk Grettir um fast. Illugi spurði, hvi hann væri svá
ókyrr. Grettir segir, at honum gerðisk illt í fœtinum, — „ok
þœtti mér líkara, at nQkkut litbrigði væri á.“ Kveikðu
þeir þá ljós. Ok er til var leyst, sýndisk fótrinn blásinn
ok kolblár, en sárit var hlaupit í sundr ok miklu illiligra
en í fyrstu. Þar fylgði mikill verkr, svá at hann mátti
hvergi kyrr þola, ok eigi kom honum svefn á auga . . .
Verkrinn tók at vaxa í skeinunni, svá at blés upp allan
fótinn, ok lærit tók þá at grafa bæði uppi ok niðri, ok
snerisk um allt sárit, svá at Grettir gerðisk banvænn.“
Og þegar þeir öngull og menn hans gera síðustu hríðina
að Gretti, varð engin vöm af honum, „því at hann var
áðr kominn at bana af fótarsárinu; var lærit allt grafit
upp at smáþQrmum.“ (261) Nú er það eftirtektarvert um
sjúkleika Grettis, að hann stafar af sjálfveittu sári, þótt
galdrar kerlingar eigi hlut að, og er það eitt af táknræn-
um atriðum í sögunni, að ógæfumaður veldur sjálfum
sér bölvi. Á hinn bóginn verður að telja þau Glám og
galdrakerlingu eins konar fulltrúa Satans, enda svarar
Grettir orðum önguls „Kristr vísaði oss leið“ með þeirri
tilgátu, „at in arma kerlingin, fóstra þín hafi vísat þér,
þvi at hennar ráðum muntu treyst hafa.“
10 Heilagra manna sögur I, útg. C. R. Unger (Christiania 1877), bls.
99.
11 Islenzk fornrit V, bls. 276.