Studia Islandica - 01.06.1981, Blaðsíða 99

97
ir Barði (106): „ . . . en í oðrum stað vilda ek, at þú kæm-
ir fram ójafnaði þínum en við mik; er þat eigi ólíkligt,
því at nú gengr ór hófi offors þitt.“ Og rétt áður en
Glámur kemur til sögunnar, „þótti Gretti mikit mein, er
hann mátti hvergi reyna afl sitt, ok fréttisk fyrir, ef ngkk-
ut væri þat, er hann mætti við fásk.“ (107) Ofsi Grettis
er meðal annars fólginn í því, að hann vill takast á hend-
ur að berjast við yfirnáttúruleg öfl, enda segir Jökull að
viðureign við Glám sé „gæfuraun mikil . . . ok miklu
betra at fásk við mennska menn en við óvættir slíkar."
(117) Fyrir ofsa sinn hlýtur Grettir mikla og marg-
slungna ógæfu af Glámi, eins og síðar verður rakið, en
eitt ólánið var að Grettir varð aldrei sterkari en þá, en
þó hafði hann ekki fengið nema helming þess afls sem hon-
um var ætlað.
1 öðru lagi er Grettir „lítill skapdeildarmaðr“ og skortir
mjög þolinmæði. Aldrei reynir meira á þolinmæði Grett-
is en við skírsluna í Þrándheimi, þegar honum gefst færi
á að hreinsa sig af þeim áburði að hann væri valdur að
dauða Þórissona. Þá kemur þangað piltur einn, sem menn
héldu raunar síðar að hafi verið óhreinn andi sendur til
óheilla Gretti, og fer að erta Gretti með ásökunum og
skrumskælingu. „Gretti varð skapfátt mjgk við þetta, ok
gat þá eigi stQðvat sik. Grettir reiddi þá upp hnefann ok sló
piltinn undir eyrat, svá at hann lá þegar í óviti, en smn-
ir segja, at hann væri dauðr þá þegar.“ (133) Fyrir bragð-
ið neitar konungur að láta athöfnina fara fram, þótt Grett-
ir segist ekki hafa valdið brennunni viljandi: „Þat er all-
líkligt,“ sagði konungr, „en fyrir sakar þess, at nú óneytt-
isk skírslan fyrir sakar þolleysis þíns, þá muntu þessu
máli eigi framar fá af þér hrundit en svá, sem nú er
orðit, ok hlýtr jafnan illt af athugaleysinu; ok ef ngkkur-
um manni hefir verit fyrirmælt, þá mun þér hóti helzt.“
(134) En óþolinmæði og vanstilling eru snar þáttur í fari
Grettis allt frá því í æsku, þegar hann reiðist við gæsir
á Bjargi, og versnaði þó eftir viðureignina við Glám: „Þor-
valdr bað hann hafa sik spakan, — „ok mun þá vel duga,
7