Úrval - 01.02.1944, Blaðsíða 97
MAÐURINN 1 GLERHÚSINU
95
starf sitt og það vottaði fyrir
stolti í röddinni, sem hann varð
að beita af öllum mætti til að
yfirgnæfa vélaskröltið. Hann
skýrði fyrir mér til hvers skipti-
stöngin var, til hvers straum-
rofinn var, og hvernig hann
með einu handtaki gat sett af
stað eða stöðvað fimmtíu tonna
krana, eða snúið við hvítgló-
andi málmstöng, sem vóg meira
en tonn. En það, sem hafði mest
áhrif á mig var ekki það, sem
hann sagði mér, þó að það væri
vissulega furðulegt, heldur það
sem ég sá, þegar ég virti hann
fyrir mér.
Því að sú hugsun greip mig,
að öll þessi viðbrögð hans væru
viljalausar athafnir, ósjálfráð-
ar hreyfingar eins og hjá manni,
sem fallið hefir í dá. Maðurinn
var eins vélrænn og vélarnar
þama niðri á gólfinu.
Ég leit í augu hans, og eins
og leiftri laust því niður í
huga minn, að hann sæi alls ekki
með þeim. Hann var blindur!
Svipbrigðaieysið í andliti hans
var þá ekki sprottið af skiln-
ingi; það var svipleysi dofans!
Mér varð allt í einu ljóst, að
það var ekki hann, sem stjórn-
aði vélunum, heldur vélamar,
sem stjórnuðu honum. Hann
var hluti af þeim á sama hátt
og skiptistöngin eða straum-
rofinn. I stað þess að vitund
hans og skilningur hefðu átt að
skerpast í Ijósi hins mikilvæga
og dásamlega starfs hans,
virtist svo sem persónuleiki
hans væri bókstaflega þurrk-
aður út.
Við vaktaskiptin fór ég út
með John Doney og settist á
stól við kvöldverðarborðið.
Hann var skrafhreyfinn og tal-
aði um fjölskyldu sína, húsa-
leiguna, sem hann borgaði og
tryggingariðgjöldin. En þegar
kom að þeirri einu spumingu,
sem lá mér þyngst á hjarta,
fékk ég svör, sem mér fundust
bæði skrítin og óljós. Að lok-
um varpaði ég spurningunni
fram umbúðalaust:
„En hvers vegna erað þér þá
að vinna við þetta?“
Hann leit undrandi á mig.
,,Nú, ég fæ fjörufíu dollara á
viku fyrir það.“
,,Er það allt og sumt?“ spurði
ég.
,,Já,“ sagði hann, ,,og það er
raunverulega ekki nóg.“
,,En hvað gerið þér þarna
uppi?“
,,Nú, þér hafið séð það. Ég
stjórna vélunum."