Úrval - 01.12.1954, Side 49

SÁLFRÆÐI OG SÖLUMENNSKA
47
setti þennan ósiðsamlega varn-
ing í verzlanir — og varð auð-
ugur maður af. Hið afdráttar-
lausa nei kvenfólksins hafði
(eins og stundum vill brenna
við) í raun og veru táknað já.
Þessi niðurstaða, og aðrar
svipaðar, komu flatt upp á aug-
lýsingamennina, og það tók þá
nokkurn tíma að átta sig á því
hvar fiskur lá undir steini. En
nú er sá tími liðinn, og þegar
hafin, segja þeir bjartsýnustu,
„mesta sókn sem um getur í
sögu auglýsingatækninnar.“Þeir
hafa sem sé tekið sálfræði nú-
tímans og kenningar Freuds í
þjónustu sína.
Um öll Bandaríkin eru að rísa
upp ný auglýsingafyrirtæki,
sum sjálfstæð, en flest í tengsl-
um við stór og þekkt iðjufyrir-
tæki. Öll þessi fyrirtæki hafa
sálfræðinga í þjónustu sinni og
haga starfsemi sinni í samræmi
við niðurstöður þeirra. Til þess
að finna snögga bletti á við-
skiptamönnunum, nota þeir all-
ar þekktar sálfræðiprófanir og
kannanir, þeir prófa fólk og eiga
viðtöl við það, og sumir nota
jafnvel hinn svokallaða lyga-
mæli. Einn auglýsingamaður,
Alfred Politz, sem starfar fyrir
du Pont auðhringinn, Chrysler-
verksmiðjurnar og Coco-Cola
hringinn, hefur sett á stofn til-
raunaverzlun þar sem allskonar
varningur er á boðstólum. Allir
sem þangað koma til að verzla
eru — óafvitandi að sjálfsögðu,
þiví að nafni verzlunarinnar er
haldið leyndu — tilraunadýr
auglýsingamannsins. Takmark
hans er að finna þá auglýsinga-
aðferð, sem nota má til að selja
hvaða varning sem er, án tillits
til þess hvað afgreiðslumaður-
inn bak við búðarborðið segir.
I þeim tilgangi hefur hann kom-
ið allskonar sjálfvirkum tækjum
fyrir í búðinni, sem eiga að mæla
viðbrögð viðskiptamannanna við
mismunandi söluaðferðum. Eitt
þeirra er auglýsingaspjald, sem
ljósmyndar þá er á horfa. Politz
getur svo að kvöldi skoðað í
ró og næði andlit þeirra, sem
lásu spjaldið um daginn og tal-
ið þá.
Detector Research Corpora-
tion í Chicago gengur feti fram-
ar. Það ræður til sín fólk til að
gera tilraunir á, spennir það við
lygamælinn og sýnir því aug-
lýsingar í skuggamyndavél.
Fólkið segir svo frá því hvaða
áhrif auglýsingarnar hafi á það,
en lygamælirinn segir til um
hvort rétt er frá skýrt.
Tóbaksauglýsendur hafa not-
að þessa eðferð, en auk þess
hefur tilraunafólk bókstaflega
verið sálkannað með það fyrir
augum að finna hver sé afstaða
þess til reykinga. Það hefur
komið í ljós, að fæstir reykinga-
menn geta greint mun á hinum
algengu sígarettutegundum, þó
að þeir hafi mjög ákveðnar
skoðaðnir um það hvaða tegund
þeim þyki bezt. Viðhorf þeirra
stjórnast eingöngu af tilfinning-
unum; t. d. fannst flestum, að