Úrval - 01.12.1957, Blaðsíða 9

EINMANALEIKINN: RANGHVERFA BORGARLlFSINS
ÚRVAL
og þetta er til þess fallið að ein-
angra einmitt þá sem ættu að
standa nærri hver öðrum.
Af hverju er það talið fyrir-
litlegt að húsmæður rabbi sam-
an þegar þær mætast í stiga-
gangi eða sitja yfir kaffibolla?
Það er talað um „kerlingaslúð-
ur“ og „kjaftakerlingar“ af
mikilli fyrirlitningu. Það er
komið óorð á jafnnáttúrleg og
nytsömu samskipti kvenna, sem
í flestum tilfellum finnst að þær
séu einangraðar. Algerlega að
ástæðulausu og konunum til
tjóns eru slíkar samræður tald-
ar auðvirðilegt kjaftæði sem
þær skammast sín fyrir og nota
hvert tækifæri til að afsaka.
„Maður þarf að fá að tala“, sem
þýðir blátt áfram: maður þarf
að losna við einmanakenndina
með því að hafa lifandi sam-
nevti við aðra manneskju, og
sjálfsagðari hlut er ekki hægt
að hugsa sér, og vansæmandi að
vilja leyna því. Þvert á móti
væri æskilegt að nágrannakon-
ur töluðust miklu oftar við þeg-
ar þær hittast og heimsæki oft-
ar hver aðra. Það væri sálubót
að því, og ódýrt og auðvelt að
koma því í kring.
Þjáist æskan af einmana-
kennd? Sumum kann að virðast
það fávís spurning, en það er
ekki víst að svo sé. Hversvegna
fara unglingamir út á hverju
kvöldi — og ekki aðeins þeir
sem búa við þrengsli, heldur
einnig unglingar frá efna-
heimilum þar sem nóg er
húsrúm? Ég gat þess áðan,
að það sé ekki sama að
vera einmana og að vera einn,
heldur að vera án lifandi tengsla
við annað fólk eða óttast það;
við getum líka sagt: að vera
ekki tekinn gildur eins og mað-
ur er; að vera ekki nógu góður.
Ýkjulaust má segja að sjald-
an (eða aldrei) hafi lifað sú
kynslóð æsku að hún hafi verið
„nógu góð“ í augum hinna full-
orðnu. Slíkt er engin nýlunda,
það er jafnhversdagslegt og
siálfsagt og nokkuð getur ver-
ið; og þó endurtekur þetta sig
með hverri nýrri kynslóð — og
kynslóð okkar er svo sannar-
lega engin undantekning, þótt
svo ætti í rauninni að vera, því
að við vitum margfalt meira
um þessa hluti en nokkur fyrri
kynslóð!
Það er æskumanninum mikils-
virði, að hann sé tekinn gildur
í skólanum og á vinnustað, í
hóni jafnaldra, en mestu varð-
ar þó að hann sé tekinn gildur
heima hjá sér. Ef hann er það
ekki, ef helzta hlutdeild hans
í lífi fjölskyldunnar er að þola
aðfinnslur og ávítur, einangr-
ast hann. Og ekkert er jafnó-
bærilegt fyrir æskumann og að
vera einangraður. Hann þolir
það ekki, og þessvegna fer hann
út, þangað sem hann getur lát-
ið sín getið, er tekinn gildur.
En hvað er þá hægt að gera
í þessu mikla vandamáli mann-
legra samskipta ? Erum við
ofurseld einmanaleikanum um
7