Saga - 2021, Side 83

finnst að algjört hvalveiðibann væri bæði harkalegt og ósanngjarnt.“78
Þessi dæmi sýna að skoðanir talsmanna hvalveiða á Íslandi voru oft
mjög ólíkar sjónarmiðum japanskra starfsbræðra þeirra þegar kom
að því að meta hve langt mætti ganga við að nýta auðlindina þótt
grundvallarafstaðan væri í báðum tilvikum andstaða við algjört hval -
veiðibann.
Líkt og áður sagði börðust Japanir á mörgum vígstöðvum gegn
hvalveiðibanninu. Í bæklingi sem Hvalveiðisamband Japans gaf út
á ensku árið 1978 segir:
Á áttunda áratugnum hefur [Alþjóðahvalveiðiráðið] brugðist við fyrri
ofveiðum með því að gera veiðitakmarkanir strangari en þær þurfa að
vera. Þar af leiðandi hefur magnið af hvalaafurðum sem japönsk-
um neytendum stendur til boða skroppið saman og er nú aðeins 1/11
af því sem var. Um 10.000 manns sem hafa fengist beint við hval-
veiðar hafa verið nauðbeygðir til að skipta um störf eða orðið atvinnu -
lausir.79
Í sama bæklingi kemur fram að eftirspurnin eftir hvalkjöti í Japan sé
„mjög mikil“ og að japönsk fyrirtæki þurfi að flytja inn hvalkjöt til
að anna eftirspurn. Það er þó mikilvægt að átta sig á því að bæði
framboð og eftirspurn dróst saman í Japan á þessum tíma. Neysla á
hvalkjöti var vissulega mikil fyrstu tvo áratugina eftir seinni heims-
styrjöld. Árið 1954 tóku gildi ný lög um skólamáltíðir sem gerðu
það að verkum að neysla á hvalkjöti hófst í mötuneytum grunnskóla
um allt land og á sama tíma voru hvalaafurðir notaðar í gífurlegu
magni í matvælaiðnaði. Þessi þróun varð til þess að hvalkjöt dreifð -
ist í fyrsta skipti um allt land en neysla á hvalkjöti hafði fram að því
almennt verið bundin við ákveðna landshluta.80 Japanir stunduðu
japanska tímabilið í hvalveiðum … 81
78 ÞÍ. Utanríkisráðuneytið. 1996, B/622, mappa 3, „Skýrsla David Hill, bandarísks
vísindamanns um hvalveiðar á Íslandi,“ 10. nóvember 1975. Í upprunalega
textanum segir: „Kristján Loftsson … despite his youth (age 32) is a rational
individual who is willing to discuss the conservation aspects of whaling. He
dislikes Iceland being painted with the same brush as Japan and the Soviet
Union, feeling that Iceland´s whale fishery is a rational operation, and that a
total moratorium would be harsh and unfear treatment“.
79 ÞÍ. Utanríkisráðuneytið. 1996 B/608, mappa 3, „The Whaling Controversy:
Japan’s Position and Proposals,“ 1978, 2.
80 Jun Akamine hefur skrifað fræðibækur og -greinar um hvalveiðar og neyslu á
hvalaafurðum í Japan eftir bæði tímabilum og landshlutum. Akamine hefur