Úrval - 01.01.1970, Blaðsíða 119

VITNISBURÐUR MINN
117
hugrakkir menn að okkar áliti. Við
héldum, að við fengjum kannske
bráðlega að heyra rithöfundana
segja sjálfa frá málinu, því að við
vorum vissir um, að þeir yrðu send-
ir í fangabúðirnar í Mordoviu. Við
vorum orðnir sérfræðingar í dóm-
um og hegningum af alls konar tagi.
Og því gátum við okkur réttilega
til um dóma þeirra, þ.e. að Sinyav-
sky fengi 7 ár og Daniel 5.
Það fór nú samt svo, að þeir voru
skildir að, en Daniel lenti í fanga-
búðunum okkar. Ég hitti hann strax
á fyrsta degi hans í fangabúðunum.
Hann virtist vera 35—40 ára gam-
all og hafði augsýnilega búið sig
undir fangavistina, því að hann
hafði haft með sér stunginn, fóðr-
aðan jakka, hlý stígvél og ryðlitaða
loðhúfu með eyrnaskjólum. (Auð-
vitað, varð hann svo að láta föt þessi
af hendi við embættismenn fanga-
búðanna).
Daniel hallaði hægri eyranu í
áttina til mín, meðan á samtali okk-
ar stóð, og bað mig að tala hærra.
Ég sneri hægra eyranu að honum og
hélt hendinni að því til þess að
heyra betur. Okkur var skemmt, er
við uppgötvuðum, að við vorum
eins konar „tvíburar“, hvað heyrn
snerti. Við vorum sem sé báðir
heyrnardaufir.
Réttarhöldin yfir honum höfðu
aðeins verið „opin“ að nafninu til.
Áheyrendur voru flestir meðlimir
leynilögreglunnar. „Ég er viss um,
að vinir mínir hefðu komið,“ sagði
Daniel. „En þeim var bara ekki
hleypt inn.“
Hægri handleggur Daniels hafði
brotnað á vígstöðvunum í stríðinu,
og hann hafði ekki gróið rétt né vel.
En samt skipuðu yfirmenn fanga-
búðanna honum til erfiðustu starf-
anna. Hann var látinn vinna við að
lyfta þungum trjábolum og moka
kolum. Þeir reiknuðu men því, að
þeim tækist að brjóta niður við-
námsþrótt hans á þennan hátt,
þannig að hann neyddist til þess að
biðja þá um að leyfa sér að vinna
léttari vinnu.
í fyrstu var enginn fanganna vin-
veittur Daniel. Það hlakkaði í sum-
um vegna ógæfu hans. „Lofið hon-
um að beygja bak sitt, eins og við
hinir verðum að gera! Ætli maður
þekki ekki þessa rithöfunda! Þeir
lifa í óhófi og skrifa um okkar
„Paradís á jörðu“
En þetta óvingii.arnlega viðmót
okkar gufaði upp að nokkrum dög-
um liðnum. Daniel var óbrotinn og
eðlilegur maður, sem kom til dyr-
anna eins og hann var klæddur.
Hann hafði ekki miklazt af frægð
sinni. Þegar hann vann við afferm-
ingu, reyndi hann af fremsta megni
að leggja fram sinn skerf, jafnvel
þótt hann fengi fljótt verki í öxl-
ina, þar sem beinin höfðu mölbrotn-
að. En hann fór samt aldrei fram á
að mega vinna léttari vinnu. Það
leið ekki á löngu, þangað til hinir
fangarnir voru farnir að reyna að
hjálpa honum. Þegar við vorum í
næturvinnu, leyfðum við honum að
sofa. Og við kröfðumst þess, að
vinnuflokksstjórarnir fengju hon-
um auðveldari störfin.
Bráðlega voru þeir kallaðir á fund
rússnesku leynilögreglunnar. „Hver
er það, sem hjálpar Daniel?“ spurðu
þeir.