Úrval - 01.01.1970, Blaðsíða 97
VITNISBURÐUR MINN
95
veiktist ég. Ég fékk eyrnabólgu. Ég
fór nokkrum sinnum til læknis, en
þar sem ég hafði eðlilegan hita,
sagði hann mér, að ég væri bara að
reyna ð komst hjá því að vinna. í
júnílok var svo komið, að mér var
orðið ómögulegt að leggja fram þá
lágmarksvinnu, sem af mér var
krafizt. Og því var ég sendur í ein-
angrun, en það var hin venjulega
refsing fyrir slíkt.
Árið 1961 voru brotlegir fangar
einangraðir í venjulegum skálum,
sem voru í um hálfrar mílu fjar-
lægð frá fangabúðum nr. 10. Skál-
um þessum var skipt í sundur í mis-
munandi gerðir klefa. Sumir þess-
ir klefar voru raunverulegir ein-
angrunarklefar, þar sem fangar
dvöldu í algerri einangrun. En í
öðrum voru tveir fangar eða jafn-
vel. fleiri, allt upp í 20 fangar. Einu
rúmstæðin í klefunum voru óheflað-
ar fjalir, og á hurðinni var gægjugat.
Úti í horni stóð ryðguð „parasha“
eða kamarfata sú, sem er í öllum
sovézkum fangelsum. Föngunum var
fyrirskipað að hreyfa sig svolítið á
hverjum degi. Til þessara hreyf-
ingar höfðu þeir örlítinn garð. Þar
var var ekki stingandi strá að sjá,
því að allt það, sem vaxið gat, var
óðar étið af föngunum.
Helzta hegning einangrunarvist-
arinnar var fólgin í óskaplega
naumum matarskammti. í morgun-
verð fengum við einn bolla af sjóð-
andi heitu vatni, og þá fengum við
brauðskammt dagsins, sem nam 450
grömmum eða einu ensku pundi.
Um hádegið fengum við oft eina
dollu af súpu, sem í gat að, líta
nokkra bita af úldnu súrkáli Kvöld-
verðurinn var svo oft úldinn þorsk-
biti á stærð við eldspýtnastokk. Við
fengum aldrei gramm af sykri eða
feitmeti.
Hið venjulega fangabúðarfæði
var í rauninni hálfgert sultarfæði.
En nú fór okkur að finnast það vera
sannkallaður hátíðamatur borinn
saman við. matinn í einangrunar-
skálunum. Því beið ég enn ákaf-
ari eftir því, að einangrunarvist
minni lyki, heldur en ég beið þess,
að gervallri fangabúðavist minni
lyki. Ég var innilokaður í einangr-
unarklefa í 7 daga samfleytt. Þegar
ég staulaðist út þaðan, var ég svo
máttfarinn, að ég varð að styðja mig
við vegginn til þess að halda mér
uppi. En samt var þess krafizt af
mér, að ég héldi til vinnu næsta
dag.
„BJARGAÐU OKKUR FRÁ ÞESSU
HAMIN G JULÍFI“
Strax og ég fór að styrkjast, fór-
um við félagarnir þrír að hugsa okk-
ur til hreyfings að nýju. Við ákváð-
um að gera aðra flóttatilraun. Við
ákváðum að grafa jarðgöng frá nýj-
um skála, sem var einmitt í bygg-
ingu. Við völdum okkur sérstakt
kvöld til þess að hefja verkið. Þá
átti að sýna kvikmynd í fangagarð-
inum. Okkur tókst að læðast burt
óséðir, eftir að fréttamyndunum
lauk. Við héldum ekki hópinn, en
hittumst svo bráðlega í hálfbyggð-
um skálanum. Það var mjög dimmt
þarna inni.
Við hófum gröftinn. Ljósgeisli
frá leitarljósi í einum varðturninum
lýsti öðru hverju upp gólf skálans.
Þá beygðum við okkur alltaf niður