Úrval - 01.07.1972, Side 86
84
ÚRVAL
reyndu aö ná undirtökunum aö nýju og
borgarastyrjöld brytist út. Þá sagöi
konungur hvorki já eöa nei, eins og svo
oft endranær, heldur yppti hann öxlum
i uppgjöf vonleysislega.
Handtakan var framkvæmd mjög
snögglega. Þegar Mussolini og maöur
sá, sem var ritari hans, komu niöur
útidyraþrepin, gekk Vigneri lögreglu-
fori'ngi ákveönum skrefum yfir
heimakstursstiginn. „Foringi,” sagöi
hann og heilsaöi honum aö hermanna-
siö, „hans hátign hefur fyrirskipaö
mér aö veita yöur vernd.” Mussolini
staröi á hann án þess að skilja, hvað
orö hans mérktu. „En þess gerist ekki
þörf,” sagði hann þreytulega og sneri i
áttina til bils sins. Vigneri krafðist
þess aö mega gera þaö. Hann varnaöi
Mussolini að komast leiðar sinnar og
ýtti honum bliðlega en þö ákveöiö I
áttina til sjúkrabifreiöarinnar.
Nokkrum minútum siðar var
sjúkrabifreiöinni ekiö hratt inn um
hliöið að Podgora-lögregluskálanum I
Róm. Þar var fariö meö Mussolini inn
I litla stofu. Hann tók þessu öllu með
stillingu og sýndi engin merki þess, aö
honum mislikaöi. En ritari hans
fylltist ofsabræöi. „Hvað gerist, ef
Foringinn óskar þess aö fara héöan?”
spuröi hann.
Vigneri lét sér hvergi bregða.
,Hann má ekki fara héöan.”
„En vilji ég nú hringja?”
Vigneri hristi höfuðið. Og nokkrum
augnablikum siöar kom lögreglu-
maður inn, með nokkrum snöggum
hreyfingum skar hann I sundur strengi
simans á boröi I stofunni með penna-
hnif sinum.
HINAR SKUGGALEGU AÆTLANIR
HITLERS.
Klukkan 22.45 um kvöldið heyröist
skýr rödd útvarpsfréttaþular skyndi-
lega I þúsundum hátalara: „Italir!
Hans hátign, konungurinn og
keisarinn, hefur samþykkt lausnar-
beiöni Mussolini og hefur útnefnt
Pietro Badoglio marskálk (hinn
sigursæla sigurvegara Eþlópiu) æösta
mann rlkisstjórnarinnar.”
Fréttirnar bárust eins og eldur i sinu
yfir hinar sjö hæðir Rómar. Fólk
hringdi til ættingja og vina og hrópaöi
þær ! æsingu út um opna glugga. Þaö
streymdi út á gangstéttirnar, sumt I
náttfötum, og faömaöist, hló og grét.
„Hefurðu heyrt þaö?” spuröi
fangavöröur I Regina Coelifangelsinu
viö pólitlskan fanga. „Nú ræöur
Mussolini ekki lengur, heldur
Badoglio.” Svo flýtti hann sér aö bæta
viö: „Égvar aldrei fasisti, skiluröu.”
Skyndilega virtust hvergi fyrir
finnast neinir fasistar lengur. Gatan
Via Nomentana, sem liggur noröur úr
borginni, varð brátt þakin
fasistamerkjum, sem fólk haföi fleýgt
á hana. Það var Hkast þvi, aö á hana
heföi verið breitt glitrandi gólfteppi.
Og með gulleitum straumi Tiberfljóts
skoluöust hundruö svartra skyrta i
áttina til sjávar, en þær voru
einkennisbúningur fasistanna.
Þetta var einmitt rétta kvöldiö og
nóttin til þess aö gera allt það, sem
menn höfðu ekki þoraö aö gera I
samfleytt tuttugu ár. Fólk ruddist inn
i útibússkrifstofur fasistaflokksins
hvarvetna og draslaði skrifboröum,
stólum og myndum af Mussolini út á
götu, hlóö þar bálkesti úr draslinu og
kveikti i. Steinsmiðir klöngruöust upp
I háa stiga fyrir utan fjöida bygginga
og byrjuöu aö liögg.a burt kornöxin.
sem voru tákn hinnar hötuöu einræöis-
stjórnar. A strætinu Corso geröi
gamansamur náungi alla dauöhrædda
þegar hann hrópaöi: „Variö
ykkur . . .Foringinn er aö koma!” Og