Úrval - 01.07.1972, Page 136

134
þeirra til forsetastólsins, hnussaöi
fyrirlitlega og sagði: „Við Harvard-
háskólann kgnnum við meira um kln-
verska menkingu og sögu en gert er
hér við Pekingháskólann. Og við
krefjumst lika meira af nemendunum.
Kennslan er þar á hærra stigi.”
Eg spurði tvo kommUnista um þetta,
og annar sagði: „Þér skiljið þetta
ekki. Við höfum ekki þörf fyrir fræði-
menn f þeim fræðum, sem snerta for-
tiðína, heldur fyrir verkafólk, sem
mun umbylta Klna.”
Hln Bannaða borg.
Beint á móti Hinni miklu alþýðuhöll I
Peking er risastórt svæði, sem er um-
lukið rauðum múrvegg, en á brún hans
er gyllt þak. Yfir þessu svæði hvilir
einhver ieyndardómsfullur andbfær,
og hin tvö risavöxnu hlið á mUrveggn-
um magna hann enn meir. Þetta eru
inngönguhliöin að „Hinni bönnuðu
borg”, og eru þau reyndar ekki nein
venjuleg hlið, heldur fremur tveggja
hæða byggingar.
Þetta er „Hin bannaða borg”, sarri-
safn um þriggja tylfta halla og ann-
arra bygginga. Byggingarnar eru
skipuiagðar þannig að til samans
mynda þær eina algerlega samræmda
heild jafnvel i hinum minnstu smáat-
riðum.Allt einkenníst af aigerri röð og
reglu á öilum hiutum. Innan mura
þessara eru yfir 9000 herbergi og salir,
fjölmargir garðar, bronsstyttur og
ómetanlegir forngripir, margir
hverjir greyptir dýrum steinum.
Þetta er hrikalegt minnismerki um
tvær siðustu keisaraættirnar, sem
höfðu Hina bönnuðu borg að höfuðborg
sinni og stjórnaraðsetri, þ.e. frá 1406
til 1911.
Klnversku keisararnir innan
þessara mUra, sem verndaðir voru af
hverjum valdahringnum utan yfir
öðrum, litu ekki , á sig sem stjórn-
ÚRVAL
endur venjulegs lanús heldur hins
innra keisaradæmis heimsins. Þeir
álitu, að allar þjóðir utan endimarka
Kínaveldis hlytu að vera samsöfn villi-
manna.
Það snjóaöi mikið, meðan Nixon for-
seti heimsótti hallirnar. Og leiösögu-
maöur hans varð að vara hann viö
hinum viðsjálu tréþrepum I stigunum,
sem Is var á. B’orsetinn var berhöfð-
aður, þegar hann heimsotti hina ýmsu
hásætissali. Hann var þar minntur á,
að „nú á dögum tölum viö Kínverjar
ekki um þetta sem Hina bönnuðu borg,
heldur sem hinar fornu keisarahallir,”
eins og einn leiðsögumaöurinn komst
að orði. í rauninni veldur Hin bannaöa
borg kommúnistum nokkrum vand-
ræðum, þar sem hún er tákn um stór-
fengleika keísaratlmabilsins. Þeir
hafa þvl komið fram meö rnjög snotra
skýringu á þessu öllu saman. Þeír
segja, að Hin bannaða borg sé ekki
tákn um það, hvernig keisararnír
liföu, heldur „sýni hun þá vizku og þá
snilli hið forna sem verkafólk Klna
hafi haft til að bera og hina geysimiklu
byggingartækni, sem það hafi haft á
valdi sínu.”
Nálægt bakvegg Hinnar bönnuðu
borgar er safn, þar sem syndir eru
fornmunir, sem fundizt hafa slðan
1949. Tveir nýfundnir hlutir þar eru
sllk listaverk, að þeir mega teljast
meðal iremstu listaverka heimsins.
Annar er „sex næða hár” grágrænn
kastali úr glerjuðum Ieir, sem er mjög
gamall, kannske jafnvel frá því 200
fyrir Krists burð. Þetta er svo fín-
geröur og margslunginn hlutur, að
mann rekur I rogastanz yfir snilli leir-
kerasmiösíns. Enhinn hluturinn tekur
þessum jafnvel fram. Það er brons-
hestur, sem er um 2000 ára gamall.
Hann stekkur svo hratt, að hann hefur
stigið á svölu á flugi. Þetta hlýtur að