Úrval - 01.11.1974, Qupperneq 14

12
áhættusama — loftið er mjög þunnt,
staðurinn er í rösklega 1200 m hæð
yfir sjó, og síðast en ekki síst er
sléttan mjög slétt.
Þegar ökumaðurinn er reiðubú-
inn að hefja tilraun sína, leggur
hann upp frá rásmarki, sem er
rúma 3 km frá hinni útmældu met-
línu. Starfsmaður tilraunarinnar
gefur merki og bílnum er ekið hægt
fram að rásmarkinu en síðan rýkur
hann af stað með vælandi dekkjum
og öskrandi vélum, eins og kork-
tappi, sem hleypt er úr risavaxinni
kampavínsflösku. Á andartaki verð-
ur bíllinn aðeins depill í fjarska.
Svo hverfur hann algjörlega sýn-
um, líkt og rauðgul sólin við sjón-
deildarhring hafi gleypt hann.
Skömmu síðar þýtur bíllinn í gegn-
um síðara tímahliðið og bremsu-
fallhlífinni er hleypt aftur úr hon-
um. Um leið veldur hin skyndilega
hraðaminnkun miklu álagi á öku-
manninn, svo sjónskyn hans rugl-
ast og jörðin verður í augum hans
lóðrétt, tilfinningin er svipuð og að
þeytast niður eftir námugöngum.
Þegar bíllinn er kominn niður und-
ir 202 km hraða, má beita diska-
bremsunum á hjólin. Þrátt fyrir það
tekur venjulega 5 til 8 km að stöðva
bílinn.
ÚRVAL
Áður fyrr voru 8 til 10 tilraunir
á ári gerðar til að setja nýtt hraða-
met á landi en frá 1966 voru engar
tilraunir gerðar, fyrr en Gary Ga-
belich náði sínu rúmlega 1000 km
meti og síðan hafa engar tilraunir
verið gerðar heldur. Eftir því, sem
hraðinn verður meiri, verður erfið-
ara að gera bílana, og óvissir þætt-
ir, eins og hljóðmúrinn, koma nú til
álita í fyrsta sinn.
Að sjálfsögðu heldur verðið á
gripnum einnig áfram að hækka.
Eftir því, sem hættan vex, verða
þeir, sem fjármagna tilraunirnar,
að gera upp við sig bæði hina prakt-
ísku og siðferðilegu hlið. Er metið
þess virði að hætta til þess svo
miklu fé og mannslífi? Er það nokk-
urs virði? Samt vonast Gabelich og
hans líkar eftir því að fá nægan
stuðning til að komast út á slétt-
una næsta ár.
.,Svo lengi, sem mannkynið lifir,
held ég að menn haldi áfram að
keppa við metið,“ segir Art Arfons.
„Einn hinna fyrstu sem átti met í
hraðaakstri sagði: „Maðurinn getur
aldrei farið hraðar en mílu (1,6093
km) á mínútu, vegna þess að hann
lifir ekki af meiri hraða.“ Þetta
hljómar hálf kjánalega núna.“
☆
Ég þekki mann, sem hefur meiri minnimáttarkennd en nokkur
annar maður í heiminum. Hann var svo hræddur um að vera fyrir
og til óskunda, að í hvert sinn sem hann fer í lyftu og segir lyftu-i
verðinum á hvaða hæð hann ætli, bætir hann alltaf við:
„Ef það er ekki krókur fyrir yður!“
H.G.