Fylkir - 01.05.1920, Blaðsíða 17

17

e,d eg, að grágrýti, hraungrýti, móberg og brunnin hraunieðja,
eins Og í Hólabyrðu, séu ágæt byggingarefni og einna hentust
yor ísland, einkum séu þau höggvin og límd saman með múr-
ltTn eða sementi, en veggirnir held eg ættu að vera tvöfaldir
með íróði á milli og ekki nálægt því eins þykkir og nú gerist,
®kki yfjr fv5 0g hálft fet alls og ekki þynnri en tvö fet. En þetta
u að eins við ofangreindar steintegundir. Eg hef enn ekki minst
u N steintegund, sem ísland er lang auðugast af og sem er
alitin erlendis, a. m. k. í Ameríku, bezt og varanlegast bygging-
arefni, nefnilega blágrýti; hinn dýrmæti granít jafnast ekki á við
Pað að hörku og haldi, að minsta kosti er það álit Ameríku-
^anna (sbr. bókina »Cement and how to use it« eftir W. Rad-
0rd, útgefin í Chicago 1909), en til að nota það verður annað-
v°rt að mylja það með mulningsvélum eða höggva það til með
eitnhömrum. Mulið er það notað innan í steypu, eins og hér er
^er*> en höggvið má byggja úr því eins og hverjum öðrum
n°ggnum steini; auðvitað þarf að binda steinana með múrlími
°a sementi. Ressi byggingarefni eru öll til á íslandi næstum í
verri sveit. Hið eina byggingarelni, sem það er fátækt af, er
alksteinn; hann hefur enn fundist óvíða til nokkurra muna,
e,zt i Esjunni og vestanvert við Breiðafjörð. En þess ber að
að þrátt fyrir hinar mörgu rannsóknarferðir þeirra Þor-
Va,dar og Helga og fleiri jarðfræðinga, þá er steinaríki íslands
etln rnjög illa rannsakað; enginn hinna síðari steinafræðinga hef-
Ur jafnast á við Eggert Ólafsson af ritum þeirra að dæma. Sé
mdgulegt að vinna kalk úr steinalögum landsins eða skeljum,
°a ná góðri kalkleðju úr sjó, svo er húsbygginga þrautin leyst.
Eins og kunnugt er af þessu riti og öðrum, veitti Alþingi mér
yr,r tveimur árum síðan lítilfjörlegan styrk til að safna steinteg-
Ur,dum til iðnaðarafnota, og þann styrk hef eg notað til að
tyn
mér helztu byggingarefni og nýtilegar jarðtegundir, eink-