Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1888, Blaðsíða 87
87
höfðu góðar bækur í nokkrum vísendum verið rit-
aðar á henni, hvorki í skáldlegri nje sundurlausri
ræðu. En íslenzkan hefir meira en hálfa þúsund
vetra verið fullborið fóstur og jafnvel roskin mey,
og er nú á dögum heldur farin að hníga af elli.
Margir ágætir sagnahöfundar og forkostuleg skáld
hafa ritað og kveðið á hana, og jafnvel á seinustu
dögum er sumt það ritað í fleiri vísendagreinum
(búnaðarvísi og snotrum vísendum), er með góðum
bæklingum má telja að mínum dómi, t. d. Atli, útlegg-
ing af Garva tilraun um gáfnapróf í Fjelagsritum,
Paradísarmissir og þessháttar fleira, kannske og
nokkuð af etazráðs Steffánssonar verklingum, hverja
jeg ekki fordæmi svo öldungis sem þjer.
þ>að kalla jeg aðal sjerhverrar tungu, sem henni
er einkum auðið fram yfir aðrar tungur í heiminum.
Svo held jeg alls engin geti jafnazt við norrænu í
tilliti til skáldskapar, þegar smekkfull skáld yrkja,
og fáar kannske í krapt og djarfleik, þegar mælsku-
menn tala. Enska hefir sinn höfuðríkdóm einkum
til skarprar þenkingar og því næst til skáldskapar,
franska til kurteisi, hæversku og blómsturlegrar
mælsku. Nú kalla jeg það aðal íslenzkunnar að
hafa hina framkosti1 en vanta þessa, og er þaðsem
mjer sýnist hennar eðli, hvort sem það er fullkom-
leikur eða eigi. þ>ó hefir hún annan eiginleik fram
yfir flestallar þær tungur, er jeg hefi nokkra þekk-
ingu á, nefnilega óendanlegt nýgervingaefni, og
vona jeg, að hún á þeim hætti2 geti jafnazt við hverja
aðra, sem til er eða nokkurn tíma hefir til verið í
heiminum.
1) ==. yfirburði. L'tg.
2) þannig.