Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.07.1890, Page 15

127
Eins og sýnt mun f næstu grein, þá er ekki
einhlýtt að peningunum tjölgi, til þess þeir falli í
verði. Til að sýna það, er gott að tilfæra hve mik-
ið þeim hefur fjölgað síðan Ameríka fannst. Michel
Chevalier (franskur maður) álítur að 1500 muni 1
millíarð1 franka hafa verið í veltunni í norðurálfu
(nál. 714,285,000 kr.). Aðrir ætla þaó hafa verið z
millíarða eins og Gallatin. Newmarch (enskur fræði-
maður) álítur að þessi upphæð hafi verið orðin að
að 34 milljörðum franka (hjer um bil 25 millíarðar
kr) 1848. Hann álftur einnig að gullnámur vestur-
heims hafi getið af sjer 77 millíarða franka, og ia
—12 milliarðar af því, hafi farið til austurálfu. En
svo fundust gullnámurnar í Ástralíu og juku pen-
ingamegnið, svo 1870 er álitið að í norðurálfu einni
hafi verið 44 millíarðar franka f veltunni, (eða hjer
um bil 31,5 milliarðar króna).
Á þessum tfma hafa peningarnir að líkindum
aukist úr 1 og upp í 44, en verð þeirra ekki fallið
meir en niður f Yg. Ef þeir hefðu átt að falla að
þvf skapi sem fjöldi þeirra óx, þá ætti ein króna
1500, að vera sem 44 krónur 1870. En f rauninni
var 1 króna 1500, eins og 8 kr. eru 1870. Jeg get
ekki sleppt að bæta því hjer við, þó það komi mál-
inu ekki svo mikið við, að aldrei hefur verið eins
lftið til af gulli og á þeim tíma, sem kallaður er gull-
öldin.
VII.
Peningar. Hækka þeir í verði? Hvort er líklegra a&
þeir hcekki eða lækki?
]?að er margt sem gæti komið því til leiðar, að
1) Milliard sama sem 1000 milliónir.