Árbók Landsbókasafns Íslands - 01.01.1952, Blaðsíða 155
LÝSING O G SKÝRING Á L B S. 2574 — 2575 8vo
155
prestur á Undirfelli gæti verið síra Hálfdan Þórarinsson, sem getið er nyrðra á fyrri
hluta 16. aldar. Ekki má heldur rengja ætt Ólafar konu Kolbeins á Stóruvöllum, til
þess er of greinilega rakið, og líkast því, að höf. hafi haft skriflegar heimildir fyrir
ættartölunni. Móðurætt Sölfa er rakin í karllegg til Sigurðar á Gilsá Bjarnasonar.
Móðurmóðir Sölfa var Sesselja dóttir Eyjólfs Flóventssonar, sem var bróðir Jóns
handalausa forföður höfundar, og voru þeir þannig skyldir að 4. og 6. Þá er ekki getið
móður Magnúsar á Gilsá afa Sölfa, en sagt að móðir Sigurðar á Gilsá Bjarnasonar
hafi verið Ásdís dóttir Jóns bónda á Felli í Kinn og móðir Ásdísar hafi verið Vilborg
dóttir síra Jóns í Laufási Sigurðssonar. Á þenna hátt yrðu þeir réttir sexmenningar
höf. og Sölfi. Þetta skýtur nokkuð skökku við, og þegar tímatalið er athugað sést, að
þröngt verður um svona marga liði milli Magnúsar á Gilsá, sem er fæddur um 1635
samkvæmt manntalinu 1703, og síra Jóns í Laufási, sem varla getur verið fæddur fyrr
en um 1530. Kaupmálabréf síra Jóns og konu hans Halldóru Þorbergsdóttur er skrif-
að 29. apríl 1559 í Saurbæ í Eyjafirði, líklega á brúðkaupsdegi þeirra, er kaupmálinn
var gerður. Þótt Vilborg hafi verið elsta barn þeirra, fædd um 1560, verður Ásdís dóttir
hennar að vera fædd um 1580 og Sigurður sonur hennar um 1605 til þess að aldursbilið
sé eðlilegt, en betur félli þetta allt, ef höfundur hefði hér villst og hið rétta væri, að Ásdís
Jónsdóttir væri kona Sigurðar á Gilsá, móðir Magnúsar, fædd um 1600 og Vilborg móð-
ir hennar fædd um 1570. Þá skýrðist einnig þögnin um móður Magnúsar á Gilsá.
Nokkuð er einkennilegt, að höfundur hefur, þegar hann skrifar þetta, vafalaust ekki
vitað, að Ólafur lögréttumaður, sem venjulega er kenndur við Núpufell, var sonur síra
Jóns í Laufási og Halldóru Þorbergsdóttur, og getur hann þó Ólafs nokkrum sinnum
og rekur frá honum ættir.
Á 106. blaði rekur höf. niðja Egils Sveinssonar, föðurbróður Sölfa Tómassonar,
sem 1703 býr í Stóradal í Eyjafirði. Egill var kvæntur ömmusystur höfundar, og hafa
honum því verið niðjar þeirra nauðakunnugir. Þar að auki var Halldóra dóttir Egils
gift Jóni Finnssyni hálfbróður Gísla föður höfundar.
Á það, sem gekk af þessu blaði, er niðjar Egils höfðu verið taldir þar, hefur
höf. bætt við stuttri greinargerð fyrir Ólöfu móður Þórarins Bjarnasonar í Sigluvík.
Ólöf þessi var dóttir Halldórs á Hróastöðum Árnasonar, kona Bjarna, sem 1703 býr
í Veisu í Fnjóskadal Þorlákssonar.
Á 107. blaði er fyrst getið tveggja systra Sveins Magnússonar afa Sölfa Tómassonar.
Ónnur þeirra var fyrri kona Einars í Melgerði Jónssonar, sem fyrr getur, en hin var
kona Jóns í Hlíðarhaga bróður Einars. Fyrri kona Einars er ekki nefnd fyrr, og
ekki hafa framar í handritinu verið gerð glögg skil á fyrri konu og síðari konu börn-
um Einars. Hér er sagt, að fyrri konu börnin hafi verið Jón lögréttumaður í Hrauk-
bæ og Árni bóndi á Tjörnum, og kemur þetta heim við aldur þeirra eins og hann er
talinn í manntalinu 1703. Ennfremur hygg ég að Ivar í Dæli hafi verið fyrri konu
sonur Einars, ef tilgátan um þá ættfærslu er rétt, sbr. það sem að framan segir.
Aftan á þessu blaði tekur við ættar.tala Guðmundar ríka á Möðruvöllum, allt að
sjálfsögðu tekið eftir eldri skráðum heimildum, og nær þetta fram á 108. blað, en þá