Árbók Landsbókasafns Íslands - 01.01.1952, Blaðsíða 171

LÝSING 0 G SKÝRING Á L B S. 2574—2575 Óvo
171
kona síra Ólafs. Hinsvegar kann hið rétta nafn á konu Sigfúsar í Hvassafelli, sonar
síra Ólafs, hér að hafa vakað fyrir höfundi. Sigfús er hér talinn hafa verið lögréttu-
maður. Ekki er útilokað, að svo hafi verið, og verður ekki úr því skorið, með því að
lögréttumannatöl vantar frá flestum árunum 1600—1630, en sennilegt tel ég þó, að
Sigfús þessi hafi ekki verið lögréttumaður. Hinsvegar mun alnafni hans, heldur yngri,
Sigfús hálfbróðir Halldórs lögmanns, hafa verið lögréttumaður alllengi.
Guðfinna er hér nefnd ein dætra Sigfúsar í Hvassafelli, formóðir síra Jóns í Núpu-
felli. Maður hennar er hér nefndur „nafnbótalaus maður, þó skikkanlegur maður, vel
fjáreigandi, bjó í Svarfaðardal, Jón Sveinsson“. Dóttir þeirra er talin Ólöf amma síra
Jóns í Núpufelli. Ég hef séð á lausu blaði, hripuðu eftir ótilgreindri heimild, að maður
Guðfinnu, faðir Ólafar, hafi verið Jón bóndi á Hóli á Upsaströnd Arngrímsson. Til er
ómagadómur dæmdur á Grund í Svarfaðardal 22. júní 1722 (Sjá þingbækur Eyja-
fjarðarsýslu), sem telur Jón lögréttumann Oddsson, föður síra Jóns í Núpufelli, þre-
menning við ómagann, sem dómurinn dæmir til framfæris, Hildi Arngrímsdóttur. Þótt
ekki sé rakin frændsemi þeirra í dómnum bendir margt til þess, að móðurfaðir Jóns
lögréttumanns hafi verið afa- eða ömmubróöir ómagans, en víst er, að ómaginn átti
afa- eða ömmusystkini, sem voru Arngrímsbörn. Því hygg ég, að maður Guðfinnu,
faðir Ólafar, hafi verið Jón Arngrímsson.
Karllegg síra Jóns í Núpufelli rekur Guðmundur til Bjarna lögréttumanns í Skaga-
firði Sturlusonar, sem mun vera rétt rakið, en hann telur Bjarna hafa veriö son Smíða-
Sturlu, sem hafi verið sonur Bjarna nokkurs Sturlusonar og Sigríðar konu Ólafs bisk-
ups Hjaltasonar. Hér er nokkur ruglingur á ferð. Eins og fyrr er minnzt á, er sögusögn
um það, að Sigríður biskupsfrú hafi fallið í hórdóm með Bjarna Sturlusyni, en það
var einmitt Bjarni lögréttumaöur Sturluson, sem í því átti að hafa lent, en ekki sam-
nefndur afi hans, sem raunar var ekki til. Bjarni lögréttumaður var sonur síra Sturlu
á Mælifelli Einarssonar bónda í Arnbjargarbrekku í Hörgárdal Hálfdanarsonar Ein-
arssonar Árnasonar dalskeggs. Síra Sturla var ráðsmaður á Hólum um tíma, og það
mun vera hann, sem nefndur var Smíöa-Sturla. Bjarni er enn lögréttumaður 1582,
Nokkru síðar mun hann hafa orðið sekur um alvarlegt brot á landslögum, með
því að árið 1590 er þess getiÖ í alþingisbókum, að höfuðsmaður hafi með samþykki
lögmanna og lögréttu leyft honum landsvist til bjargar konu sinni og börnum. Hafi
Bjarni falliö í hórdóm með Sigríði hefur það því orðiÖ Iöngu eftir lát Ólafs biskups,
en vel kann sögnin að vera rétt, með því að Sigríður hefur að líkindum ekki verið eldri
en á fertugsaldri þegar Ólafur biskup dó. Ekkert er vitað um afkvæmi Bjarna og Sig-
ríðar, og víst er, að Oddur var skilgetinn sonur Bjarna og konu hans Ingibjargar Páls-
dóttur.
AS lokum telur Guðmundur í Melgerði upp nokkra af helztu forfeðrum síra Jóns í
Núpufelli, en samkvæmt því, sem nú hefur veriö sagt, er hann ekki af þeim mönnum
öllum kominn, sem taldir eru.
Þá kemur blað, sem hefst á því að telja börn Brands þess, sem var fyrri maöur Guð-
rúnar Guömundsdóttur frá Grýtu. Á blaöinu er þess getið, að Jón í Melgeröi Þórðar-