Náttúrufræðingurinn - 1980, Blaðsíða 43

Rauðbry st in gur (Cahdns canutus)
sést á vorin í nær samfelldum breiöum
með suðurströnd sýslnanna allt frá
Akraós vestur að Búðaós. Sumir hópar
þeirra geta verið ótrúlega stórir. Hinn
24. maí 1958 sá ég þúsundir rauðbryst-
inga í hóp í þangfjöru á Hítarnesi, og
virtist fjaran bókstaflega öll á iði. Ann-
ars eru oftast 100—200 í hóp, stundum
færri, en þó sjást stöku smáhópar allt
sumarið. I maí-mánuði eru rauðbryst-
ingar um allar fjörur á norðanverðu
nesinu. I júnibyrjun er allur þorri rauð-
brystinga horfinn.
Sendlingur (Calidris maritima) er
fremur strjáll varpfugl, sem ég hef
fundið á varpstöðvum eingöngu á heið-
um og upp til fjalla. Sennilegt er, að
hann verpi hvergi undir 250 m hæð. A
vetrum er hann allalgengur með
ströndum fram.
Lóuþræll (Calidris alpina) er algengur
varpfugl víðast hvar í mýrum og flóum
á láglendinu. Þó verpur hann ekki í
mjög blautum flóum. Til fjalla og heiða
hef ég ekki orðið hans var. Guðmundur
Albertsson bóndi að Heggstöðum hefur
sagt mér, að hann hafi þó séð lóuþræl í
mýrlendi skammt fyrir ofan Hítarvatn.
Fyrir utan rauðbrysting er lóuþræll sá
vaðfugl, sem algengastur er á sandfjör-
um og leirum um fartímann. Hvar sem
þannig háttar til, sjást lóuþrælar í
smærri eða stærri hópum og eru þeir
sennilega að hluta umferðarfarfuglar á
leið til og frá Grænlandi.
Sanderla (Crocethia alba) er alltíður
gestur i Hnappadalssýslu, einkum á
vorin. Hún heldur sig á Löngufjörum
með öðrum vaðfuglum, oftast stakir
fuglar eða litlir hópar. Við Stóra-Hraun
hef ég þó séð allt að 500 saman. Eftir að
maí er liðinn, er fátitt að sjá sanderlu á
þessum slóðum. A haustin er hún ekki
eins tíð. Á norðanverðu nesinu hef ég
aðeins séð stöku fugla i Grundarfirði. Eg
geri þó ráð fyrir, að hún sjáist reglulega
norðan fjallgarðs, þótt ég hafi ekki
heimildir um það.
Þórshani (Phalaropus fulicarius) er
sjaldgæfur fugl. Einu upplýsingarnar,
sem ég hefi eru frá Guðmundi Bærings-
syni og Sigurði Helgasyni. Þeir hafa tjáð
mér, að þórshani hafi orpið i Þormóðs-
ey.
Óðinshani (Phalaropus lobatus) er mjög
algengur varpfugl á láglendinu. Hann
er tíðastur við grónar tjarnir eða polla
og í blautum mýrum. Upp til heiða er
hann strjálli. Hinn 18. júni 1957 sá ég
fern hjón við tjarnir í Höfðaásum í um
150 m hæð og 20. júní sá ég kvenfugl á
Gæshólatjörn i Hjarðarfellsdal í 200 m
hæð. Eru þetta einu staðirnir, þar sem
ég hef séð óðinshana upp til heiða.
K j ó i (Stercorariusparasiticus) er algengur
varpfugl við ströndina og á láglendinu,
en verður strjálli, eftir því sem ofar
dregur. Við ströndina eru hreiður hans
á víðlendum sléttum og sendnum sjáv-
arbökkum, sem m.a. eru vaxnir mel-
gresi, túnvingli og hrossanál. Á láglend-
inu og til heiða velur hann sér einkum
hreiðurstaði á þurrum þúfnakollum i
víðáttumiklum mýrarflóum og á mela-
og holtajöðrum umluktum mýrum.
121
Svartbakur (Larus marinus) er sér-
staklega algengur sem varpfugl i eyjun-
um á Breiðafirði. Þá er hann ennfremur