Náttúrufræðingurinn - 1980, Page 162

mjög seint að sumrinu fyrir sílamáfa að
vera með egg og líklegt, að fuglarnir hafi
legið lengur á en sem samsvarar venju-
legum útungunartíma. Ef til vill hafði
parið reynt varp utan athuganasvæðis-
ins fyrr um sumarið. A undanförnum
árum hefur eitt sílamáfspar haldið sig í
eyju stutt frá (Klofningi) en aldrei
komið upp ungum.
Hettumáfur (Larus ridibundus):
Nokkuð öruggt er að hettumáfar hafi
ekki orpið á athuganasvæðinu fram
undir 1965. Hvorki R.H. né F.Guðm.
geta tegundarinnar, og Jón Bogason
kannaðist ekki við, að hettumáfar hefðu
reynt varp á sínum árum í Flatey.
Hettumáfar urpu árið 1966, eitt par í
Nátthaga. Síðan urpu þeir á sama stað
næstu ár; 1967: 3 pör, 1968: 1 par, 1969:
8 pör, 1970: 1 par. Líklegt er, að óhófleg
eggjataka hafi einkum valdið því, að
hettumáfar héldust ekki við í Flatey.
Árin 1971 og 1972 varp eitt par hvort ár
í Ytri-Máfey. Síðan varp eitt par 1975 í
Flathólma, en sumarið 1976 héldu sig 2
pör alllengi á gamla varpsvæðinu í
Nátthaga en urpu örugglega ekki. Árið
1977 varp svo eitt par við tjörnina upp
af Skeljavík, en eggin voru eyðilögð.
Árið eftir urpu 2 pör á sama stað, annað
varpið misfórst, en 3 ungar skriðu úr
eggjum i hinu hreiðrinu.
Rita (Rissa tridactyla): Það má teljast
öruggt, að ritur hafi ekki orpið á Flatey
fyrr en á sjöunda áratug þessarar aldar.
Ritur sáust fyrst sitja uppi í Lundabergi
á Flatey árið 1973, en ekki fundust nein
merki um hreiðurgerð. Árin 1974, 1975
og 1976 var eitt hreiður byggt hvert ár
en engum eggjum orpið. Sjö hreiður
voru byggð árið 1977 og orpið í 3 þeirra
en öll misfórust, líklega af mannavöld-
um. Árið 1976 var hreiðrið á Lunda-
bergi ekki á sama stað og 1975, en 1977
var eitt hreiðranna á sama stað og 1976.
Það var einmitt hreiðrið, sem orpið var í
fyrst allra hreiðra árið 1977. Að öllurn
líkindum hefur verið um sama (og elsta)
parið að ræða. Árið 1978 voru búin til
14 hreiður á Lundabergi og orpið í 8—9
þeirra. Eitthvað af eggjunum var liklega
tekið, en ungar komust á flug úr nokkr-
unt hreiðranna. Það var því í fyrsta sinn
árið 1978, sem varp tókst, siðan land-
námið hófst árið 1973. Tveir þessara
unga voru merktir. Hvergi annars
staðar á athuganasvæðinu hafa ritur
reynt varp, enda nær hvergi skilyrði
fyrir þær.
Ritur í vörpum nálægt Flatey byrja
aðflutning hreiðurefna upp úr miðjum
maí og sækja þá mikið til Flateyjar.
Myndast stöðugur straumur fugla til og
frá tjörninni við Skeljavík, en þar er
mikið um auðfengið hreiðurefni. Einnig
sóttu ritur hreiðurefni i Skansmýri. Há-
mark hreiðurefnasöfnunar var í þriðju
viku maí.
Kría (Sterna paradisaea): Kríur sjást fyrst
í fyrstu viku maí (1975: 4.5.; 1976: 7.5.;
1977: 2.5.). Stórir hópar sjást þó ekki
fyrr en kringum 10. maí. Nokkrum
dögum síðar hópast kríurnar í vörpin.
Fyrstu eggin finnast í byrjun júní og
fyrstu ungarnir seinast í júní. Fyrstu
ungarnir verða fleygir í þriðju viku júlí.
Varptími margra kria lengist hins vegar
nokkuð vegna eggjatínslu. 1 2.— 3. viku
ágúst hefur kríum fækkað mjög mikið í
vörpunum, en þá eru flestir ungarnir
orðnir fleygir. Kríurnar færa sig þá út á
hieinar og sker, þar sem þær sitja gjarn-
an í þéttum hópum. Síðast í júlí, svo og í
240