Samvinnan - 01.09.1927, Síða 10

184
SAMVINNAN
magni er ekki dönsk framleiðsla. Hr. S. Gf. segir að meir
en helmingurinn af þessari veltu gangi gegnum hendur
danskra umboðssala, og að þeir taki m. k. 5% af kaup-
verðinu. Þegar þar við bætist ágóðahluti danskra milli-
liða af þýskum vörum er ganga gegnum hendur þeirra,
þá fullyrðir höf. „að íslenskir kaupendur borgi árlega 1
miljón króna fyrir starfsemi danskra kaupsýslumanna
við að byrgja landið að vórum“.
„Þótt þannig sé ástatt hjá oss, að mikill
Sjónvilla ís- hluti af milliríkja verslun vorri sé í hönd-
lenskra kaup- um útlendinga og tilhögun þessi baki land-
manna. inu stórtjónu, segir hr. S. G., „þá virðast
kaupmenn þessa lands ekki sjá annað veg-
legra verkefni en að ónotast við jafn sjálfsögðum fyrir-
tækjum og samvinnufélögin eru“. Og í niðurlagi greinar
sinnar bætir höf. við: „Það er því miður reynsla okkar
íslendinga að verslunarstéttin hér á landi mun ætíð hafa
verið óþjóðlegasta stéttin, sem og vonlegt er, þar sem
hún lengst af hefir átt alt sitt undir erlendum lánar-
drotnumu.
Flestir munu sammála höf. um það að kaupmenn-
irnir íslensku hafi mist marks, a. m. k. frá þjóðlegu sjón-
armiði, er þeir gera sitt ítrasta til að spilla fyrir þjóð-
legri sjálfseignarverslun almennings, en hafa meir og
minna opið bandalag við erlenda fésýslumenn þannig að
geysimikið fé rennur að þarflausu úr landi á þenna hátt.
Hr. S. GL eggjar íslenska kaupmenn lögeggjan að
hrista nú af sjer hið erlenda helsi. Hann gerir ráð fyrir að
þjóðarmetnaður og þjóðleg tilfinning geti knúð fram þessa
stefnubreytingu. Ef til vill vona einstöku menn að þetta
kraftaverk geti gerst. En því miður er margt sem bendir
í gagnstæða átt. Höfuðstóllinn í öllum löndum er fremur
ur alþjóðlegur en þjóðlegur. „Hringaru nútímans sanna
þetta áþreifanlega. Auðmenn Þjóðverja, Prakka og Belgíu-
manna hafa nú alveg nýverið myndað bræðralag með sér
í stáliðnaðinum til að geta grætt því meira. Skorti þó
ekki áður hörð orð inilli þessara þjóða í blöðum, sem ein-