Andvari

Árgangur

Andvari - 01.01.1992, Blaðsíða 18

Andvari - 01.01.1992, Blaðsíða 18
16 GUÐMUNDUR ARNLAUGSSON ANDVARÍ ræði mín. Hann gerði slíkt al' hinni mestu alúð og hafði ntikið fyrir því. Þótti mér merkilegt, hve varkár hann var, hve rækilega hann kannaði gögn öll og heimildir, orðabækur, málfræðirit, hinar nákvæmustu prentanir handrita, áður en hann svaraði spurningu. Voru aðfarir hans þar rökvíslegar og vís- indalegar, blátt áfram fyrirmynd. Hann vissi vel hvað hann vissi og ekki vissi, hve margt er óöruggt í norrænum fræðum, þótt sumir vísindamenn þykist vita þar margt og margt, sem - enginn veit.4 Sigurður mun hafa lesið fyrsta bekk heima. Hann brautskráðist sem stúdent vorið 1902. Að einkunnum var hann nokkurn veginn í miðju þeirra er brautskráðust þetta vor. Námsgáfur hans munu hafa verið góðar, minnið frábært og skilningurinn skarpur. Hins vegar lágu ekki allar greinar jafnvel fyrir honum, og hann virðist hafa átt erfitt með að einbeita sér að þeim greinum sem hann hafði ekki áhuga á. Fróðleg eru ummæli Sigurðar um hinn gamla skóla sinn, en hann minnist hans á þennan hátt í skólaslitaræðu vorið 1933: Höfuðeinkenni stúdentaskólans gamla var greypt í nafn hans. Hann var kall- aður latínuskóli, sem margir kannast við. Latína, ásamt grísku, voru að- alkennslugreinir hans. . . Lítt tíðkaðist, að nemöndum væri fengin viðfangsefni til rannsóknar eður til að vinna úr á sjálfstæða vísu. Námið mjakaðist áfram, hægt og sígandi, í smá-áföngum í hverri kennslugrein. Réðu kennarar áföngum eða „settu fyrir lectíur", sem slíkt var þá kallað á venjulegu skólamáli, og er enn kallað svo. Kennslan var fólgin í prófun - var sífelld próf. Kennarar „hlýddu yfir“ eða voru „heyrarar“, eins og þeir voru fyrrum kallaðir í latínuskólum á landi hér. Þessi langa skólafræðsla, með sífelldum leiðréttingum hennar, bæði munn- legum og skriflegum, prófum og stagli, dag eftir dag, viku eftir viku, sex vet- ur samfleytt, var einatt heldur þreytandi og virtist síst andlega örvandi. Samt má henni margt til gildis telja, sem annaðhvort væri. En gildið felst ekki svo mjög í þeirri þekkingu, sem hún veitti, heldur í öðru, sem ekki er nægi- lega gaumur gefinn og nauðsynlegt er að taka fram. Það krefst mikillar að- gæslu að fara rétt með staðreyndir, jafnvel sumar, sem virðast hinar einföld- ustu og auðveldustu. Sú gerhygli verður fæstum lagin nema með langri skólaþjálfun. Má sjá þess raunaleg dæmi í bókum, blöðum og tímaritum, hve höfundar fara furðulega skakkt með efni, er þeim virtist leikur einn að skýra frá rétt og satt. Kennir slíks víðar en í stjórnmálum, þar sem trú og til- finningar og flokksfylgi glepja sýn. Það má á prenti finna margt mishermi, sem ekki stafar af óvöndugleik, heldur af skorti á góðri eftirtekt, gaumgæfð og gagnrýni á sjálfs sín anda og handa verk. Ritháttur og dómar, kveðnir upp með vissu vanþekkingarinnar, virðast bera þess merki, að höfundana brestur þjálfun í athygli og nákvæmri greinargerð. Lausalopahátturinn sprettur - ef svo má að orði kveða - af eins konar andlegum sofandaskap, sem þó getur verið furðu glaðvær og hróðugur. Menn gera ekki greinarmun
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184

x

Andvari

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.