Andvari - 01.01.1995, Blaðsíða 27
ANDVARI
ÞORSTEINN Ö. STEPHENSEN
25
nein kynni með hinum unga leikara og skáldinu, sem gaf sig víst lítið
að ungum íslendingum með leiklistardrauma. Varla hefur hann haft
hugboð um, að þessi landi hans ætti eftir að ljá sumum stórbrotnustu
persónum hans líf og anda betur en allir aðrir leikarar.
Veturinn eftir að Þorsteinn kom heim skipuðust mál þannig hjá
Leikfélagi Reykjavíkur, að stjórn félagsins réð til sín danskan leik-
stjóra, Gunnar Hansen. Kynni Gunnars af íslandi og íslendingum,
sem síðar urðu mun nánari, munu upphaflega hafa sprottið af vin-
áttu hans og Kambans. Ekki er mér nákvæmlega kunnugt um hvað
varð til þess, að Gunnar réðst til L. R.; sennilegast er þó, að formað-
urinn, Lárus Sigurbjörnsson, hafi átt þar mestan hlut að máli. Stýrði
Gunnar, sem mörgum árum síðar gerðist íslenskur ríkisborgari og
hét þá Gunnar Róbertsson Hansen, fimm af sex sýningum vetrarins
og lék lítið hlutverk í þeirri þriðju, Pilti og stúlku. Þessi ráðning var
nýstárleg tilraun, sem skilaði þó tæpast þeim árangri, sem menn
höfðu vonast til, e. t. v. að nokkru leyti sökum andstöðu innan fé-
lagsins.
Gunnar hefur greinilega fengið augastað á hinum unga leikara,
sem þá var nýkominn frá Kaupmannahöfn, og undir stjórn hans fær
Þorsteinn fyrsta burðarhlutverk sitt hjá L. R. Það var sjálfur Jeppi á
Fjalli, sem menn höfðu í fyrstu ætlað að fela hinu gamla eftirlæti
reykvískra leikhúsgesta, Friðfinni Guðjónssyni. Friðfinnur, sem var
orðinn roskinn maður og sjálfsagt búinn að fá sinn skammt af leik-
sviðinu, mun hins vegar hafa beðist undan því.13 Það varð því úr að
láta Þorstein spreyta sig á bóndanum drykkfellda, frægustu leikpers-
ónu danskra leikbókmennta. Þetta var reyndar ekki í fyrsta skipti
sem íslenskur leikari reyndi sig á Jeppa; einn fremsti gamanleikari
L. R., Árni Eiríksson, hafði gert það árið 1905, þó að ekki hefði hann
árangur sem erfiði að mati flestra leikdómara þess tíma.lft
Dómarnir um leik Þorsteins eru ekki óvinsamlegir, en benda ekki
til þess, að hann hafi unnið neinn stórsigur. Skoðanir manna eru
nokkuð skiptar. Kristján Albertsson segir í Morgunblaðinu, að hann
hafi leikið „víða af talsverðum tilþrifum og yfirleitt vel“, en finnur
þó „smávægilega galla“; þannig hætti Jeppa til „þegar hann var sem
allra fyllstur, að verða öðru hvoru alt í einu allsgáður, bæði í máli og
hreyfingum“. Annars kveður Kristján leikinn hafa verið „bragðlegan“;
Jeppi hafi lifað fyrir sjónum manna „þunglamaleg svefnpurka, silaleg-
ur, luralegur jarðvöðull, einfaldur bóndi frá tímum bændakúgunar-