Andvari

Árgangur

Andvari - 01.01.1995, Blaðsíða 166

Andvari - 01.01.1995, Blaðsíða 166
164 GILS GUÐMUNDSSON ANDVARI „Það er aldrei ánægjulegt að reita menn til reiði, en það er stundum eini vegurinn til að vekja þá.“ Ekki er þess getið, hverjum þessi spaklegu orð eru eignuð. Árið 1944, þegar Guðmundur Davíðsson stóð á sjötugu, sendi hann frá sér tvö rit. Var annað handhægur bæklingur, sem hann nefndi Leiðsögn um Þingvelli við Öxará, og segir titillinn til um efnið. Bæklingur þessi ber fagr- an vott um ræktarsemi Guðmundar við þennan „hjartastað landsins“, sem hann hafði skrifað um fleiri greinar en nokkurt annað áhugasvið sitt. Hinn bæklingurinn nefnist Ritgerðir, rúmar 100 bls., og hafði að geyma sex greinar. Höfðu sumar þeirra birst í blöðum undanfarin ár eða verið lesnar í útvarp. Ritgerðir þessar heita: Ánamaðkurinn í þágu menningarinnar. - Vörn veiðibjöllunnar. - Náttúruspell. - Náttúran, trúarbrögðin og kirkjan. - Um lagaboð. - Veiðiböl. Segja nöfnin nokkuð til um efni ritgerðanna. Ritgerðir þessar eru allar prýðisvel samdar og kemur stílþróttur Guð- mundar óvíða betur fram en í þessari litlu en efnisríku bók. Einkum er snerpa í ádeilugreinunum, þar sem „náttúruböðlar“ og hlutlausir hugleys- ingjar fá ótæpilega til tevatnsins. Ein ritgerðin sætti hörðum andmælum í blöðum, en þar hafði Guðmundur tekið upp vörn fyrir veiðibjölluna, sem farið var að eyða með eitri. Um eiturhernað þennan komst Guðmundur m.a. svo að orði: „Þegar skýrt var frá því í útvarpinu 1941, að Alþingi hefði samþykkt rétt Islendinga til sambandsslita við Danmörku og um stofnun lýðveldis á ís- landi, voru bændur hvattir til þess sama dag, nokkrum klukkustundum síð- ar, að gera gangskör að því að útrýma veiðibjöllu úr landareign sinni að viðlögðum sektum, fuglategund, sem var búin að helga sér ábúðarrétt á landinu áður en nokkurt mannlegt auga leit það. Hún háði harða baráttu við óblíðu náttúrunnar, eins og mennirnir, eftir að þeir komu til sögunnar. En þeir hafa nú lagt undir sig ríki hennar. Og mitt í sigurgleði yfir tilvon- andi frelsi sínu, hafa þeir nú fellt svo harðan dóm yfir fugli þessum, að mannlegt illskuvit kemst ekki lengra gagnvart nokkurri skynlausri skepnu. Ef það tækist að útrýma veiðibjöllu hér á landi, með eitri eða öðrum hætti, mundu næstu kynslóðir líta á menningu vora nú á dögum eins og við lítum nú á menningu þjóðarinnar eins og hún var á galdrabrennuöldinni.“ í ritgerð þessari flytur Guðmundur tillögu um það, með hverjum hætti ís- lenska þjóðin geti eftirminnilegast minnst þess árið 1944, að þá mun hefjast nýtt tímabil í sögu hennar, þegar hún öðlast fullkomið sjálfstæði, eftir margra alda ófrelsi: „I tilefni af þessum einstæða viðburði í sögu íslands má gera ráð fyrir að Alþingi geri eitthvert nýmæli í lögum, sem verði þjóðinni minnisstætt um langan aldur og hafi í för með sér hugarfarsbreytingu almennings til bóta
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172

x

Andvari

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.