Tímarit lögfræðinga - 01.10.2004, Blaðsíða 66
hefði þá bein réttaráhrif gagnvart einstökum borgurum án þess að ákvæðin
hefðu verið lögtekin. Ríkisstjóm Noregs taldi að Francovich-dómurinn endur-
speglaði yfirþjóðleg einkenni bandalagsréttar, þ.e. að um réttaráhrif sé að ræða
í landsrétti sem að öðru jöfnu yrðu ekki nema fyrir tilstilli löggjafans.
Þá yrði EES-samningurinn ekki skýrður svo að EFTA-ríkin hefðu samþykkt
að breyta landslögum sínum um skaðabótaábyrgð í þeim tilgangi að gefa
meginreglunum, sem komu fram í Francovich-málinu og síðari dómum Evrópu-
dómstólsins, réttaráhrif í landsrétti.
Norska ríkisstjómin taldi að ákvæði 6. gr. EES-samningsins breyttu ekki
framangreindri niðurstöðu, þar sem hún tæki aðeins til þeirra dóma Evrópu-
dómstólsins „sem máli skipta“. Að teknu tilliti til þess munar sem er á banda-
lagsrétti og EES-rétti yrði ekki talið að dómar sem varða sérstök tengsl banda-
lagsréttar og landsréttar aðildarríkja Evrópusambandsins skipti máli um túlkun
EES-samningsins.
Ríkisstjómin tók að lokum fram að reynslan sýndi að það jafnvægi hags-
muna, réttinda og skyldna sem nefnt er í aðfararorðum EES-samningsins hafi
náðst þrátt fyrir þann eðlismun sem áður var nefndur.
5.1.5 Ríkisstjórn Svíþjóðar
Ríkisstjóm Svíþjóðar deildi þeirri skoðun með ríkisstjómum íslands og
Noregs að meginreglan um skaðabótaábyrgð ríkis væri ekki hluti EES-reglna.
Benti sænska ríkisstjómin í þessu tilliti á að túlka yrði 6. gr. EES-samningsins
með hliðsjón af markmiðum hans sem væra þrengri en markmið bandalagsins.
Að mati ríkisstjómar Svíþjóðar vom meginreglur bandalagsréttar, einkum
meginreglurnar um bein réttaráhrif og gildi bandalagsréttar að landsrétti án sér-
stakrar lögleiðingar, grundvöllur dóma Evrópudómstólsins um skaðabóta-
ábyrgð ríkisins en ættu sér ekki hliðstæðu í EES-samningnum. Því bæri samn-
ingsaðilum ekki skylda til að túlka og beita samningnum í samræmi við þær
meginreglur sem slegið var föstum í Francovich-dóminum og síðari dómafram-
kvæmd dómstólsins.
Ríkisstjómin vísaði til álits Evrópudómstólsins nr. H91 og hélt því fram að
sá munur sem væri á eðli samninganna leiði til þess að skyldur samkvæmt EES-
samningnum, sem væri fyrst og fremst þjóðréttarsamningur milli samnings-
aðila, yrðu ekki túlkaðar eða beitt með sama hætti og skyldum samkvæmt
löggjöf bandalagsins. Niðurstöður Evrópudómstólsins um skaðabótaábyrgð
ríkis skiptu ekki máli um þær skyldur sem EES-samningurinn fæli í sér.
Enn fremur að sá munur sem væri á EES-samningnum og stofnsáttmála
Evrópubandalagsins kæmi einnig fram í því að nokkur gmndvallaratriði banda-
lagasréttar væri ekki að finna í EES-samningnum; þannig væm engin ákvæði í
EES-samningnum, sem samsvara 249. gr. Rs. (áður 189. gr.), þess efnis að
reglugerðir séu bindandi og skuli gilda beint í öllum aðildarríkjunum (7. gr.
EES-samningsins mælir fyrir um aðra lausn), og engin ákvæði í EES-samn-
ingnum svari til 288. gr. Rs. (áður 215. gr.), um skaðabótaábyrgð Evrópu-
360