Tímarit lögfræðinga - 01.10.2004, Blaðsíða 70

þróuðu fríverslunarsvæði og að sá samruni sem EES-samningurinn mælti fyrir
um gengi ekki eins langt og væri ekki eins víðfeðmur og sá samruni sem
Rómarsamningurinn stefndi að. Hins vegar gengju markmið EES-samningsins
lengra og gildissvið hans væri víðtækara en venjulegt væri um þjóðréttarsamn-
inga.
A þessum grundvelli taldi dómstóllinn að markmiðið um einsleitni og það
markmið að koma á og tryggja rétt einstaklinga og aðila í atvinnurekstri til
jafnræðis og jafnra tækifæra kæmi svo skýrt fram í samningnum að EFTA-
ríkjunum hlyti að bera skylda til að sjá til þess að það tjón fengist bætt sem
hlytist af því að landsréttur væri ekki réttilega lagaður að tilskipunum.
Að auki taldi EFTA-dómstóllinn að 3. gr. EES-samningsins renndi frekari
stoðum undir þá skyldu samningsaðila að sjá til þess að tjón fengist bætt.
Samkvæmt 3. gr. skulu samningsaðilar gera allar viðeigandi ráðstafanir, hvort
sem þær eru almennar eða sérstakar, til að tryggja að staðið verði við þær
skuldbindingar sem af samningnum leiðir.
Taldi dómstóllinn að af framangreindu leiddi að það væri meginregla EES-
samningsins að samningsaðilum bæri skylda til að sjá til þess að það tjón
fengist bætt sem einstaklingar yrðu fyrir vegna vanefnda ríkisins á skuld-
bindingum sínum samkvæmt EES-samningnum og sem viðkomandi EFTA-ríki
bæri ábyrgð á.
Dómstóllinn bætti við að af 7. gr. EES-samningsins og bókun 35 við hann
leiddi að EES-samningurinn fæli ekki í sér framsal löggjafarvalds og að líta
yrði á meginregluna um skaðabótaábyrgð ríkisins sem hluta EES-samningsins
sem slíks. Því væri eðlilegt að lög sem lögfesta meginmál samningsins væru
skýrð svo að meginreglan um skaðabótaábyrgð ríkis fælist einnig í þeim.
5.2.2 Skilyrði bótaábyrgðar
Varðandi skaðabótaábyrgð ríkja ítrekaði EFTA-dómstóllinn þau skilyrði
sem sett hafa verið í dómaframkvæmd Evrópudómstólsins þar að lútandi. í því
tilviki að landsréttur sé ekki réttilega lagaður að ákvæðum tilskipunar, eins og
krafist er í 7. gr. EES-samningsins, má krefjast skaðabóta að þremur skilyrðum
uppfylltum.
• í fyrsta lagi verður það að felast í tilskipuninni að einstaklingar öðlist
tiltekin réttindi og ákvæði tilskipunarinnar verða að bera með sér hver þau
réttindi eru.
• í öðru lagi verður að vera um nægilega alvarlega vanrækslu á skuldbind-
ingum ríkis að ræða.
• í þriðja lagi verður að vera orsakasamband á milli vanrækslu ríkisins á
skuldbindingum sínum og þess tjóns sem tjónþoli verður fyrir.
Það var talið hlutverk dómstóls aðildarríkisins að meta hvort þessi skilyrði
væru uppfyllt í málinu. EFTA-dómstóllinn gerði þó nánari grein fyrir því að við
364