Morgunn - 01.12.1920, Blaðsíða 20

98
M 0 R G TJ N S
og annars hafa ávalt verið til og þess vegna hlaut ein-
hver að rekast á þá endrum og eins. língar sögur eru:
til svo fornar, að ekki sé getið þar um skygna og for-
spáa menn. Altaf hafa sést svipir og altaf heflr verið
til einhver tegund af >draugagangi«.
Þessi almennu fyrirbrigði hafa fyrst getið af sér
goðspárnar, fyrst ófullkomnar og með allskonar töfrablæ,
eins og þær hafa vafalaust verið, sem menjar sjást eftir
i Giamla testamentinu, en síðar meira og minna skipuleg-
ar, eins og t. d. goðspáin í Delfi. Hámarkið er kristnin.
Kristnin er hámai'kið á þessum innrásum andlegs
heims í okkar heim af tveim ástæðum. Hún er það fyrir
þá sök, að aldrei hafa áhrif annars heims verið ljósari,
innrásin aldrei tekist eins vel, og hins vegar fyrir þá
sök, að sá boðskapur, sem mönnum var fiuttur, var í svo
fullkomnu samræmi við helgustu tilfinningar, sem um
mannshugann hafa nokkuru sinni farið, að hann nær til
allra tíma, allra alda. Hitt er það, að vitsmunalífinu gat
hann að sjálfsögðu ekki ávalt fullnægt. Það er svo auð-
skiljanlegt vegna þess, að honum var ekki ætlað neitt'
sérstakt erindi við það, heldur við tilfinningarnar, ,og
annars vegar verður að gæta þess, á hvaða þekkingar-
og vit8munareki mannkynið var á þeim timum, er boð-
skapurinn var því fiuttur. A þessum opinberunartímum
hafði enginn hugmynd um þá einingu og það samhengi
alheimsins, sem nú er orðið nærri því að trúarvissu
hverjum mentuðum manni. Þá gat enginn sagt fyrir um
þá tíma, er frekar yrði krafist að fá skilning á lögmálum
lifsins en að fá að sjá kraftaverk. Þetta sérketmilega
hugarástand er árangur visinda síðari tiina. Og það er
8ökum þessa sórstaka hugarfars, að þær opinberanir, sem nú
fara fram — öðru nafni er ekki hægt að kalla þær — gerast
yfirleitt. Því að mér dettur ekki annað í hug en að þeim
sé stjórnað ineð hliðsjón á þeirri þörf, sem mennirnir hafa
á að fá vitneskjuna í þessu formi, og á hæfileika þeirra til
þess að taka við henni. Þeir hafa sýnilega ekki haft þá