Morgunn - 01.12.1920, Blaðsíða 147
MOftaUNN
225
Sá atburður varð að Hofi í Yatnsdal þetta haust, þá er Guðmund-
ur prestur Arason var þar, að hann söng yfir sjúkum manni, er lá í kör,
•og bar yfir hann helga dúma sina. Hann lá i hekk hjá hinum sjuka
manni og Bofnaði á bæninni, að þvi er þeim sýndist, er hjá voru. Djákn
hans lá i bekkinum hjá honum, og hné liann á liann ofan, er hann sofn-
aði. En er hann hafði skamma stund sofið, þá kendi djákninn ekki að
hann lægi á honum, en sá hann og svo aðrir, að liann lá þar; það var
mjög langa stund. En er hann vaknaði, þá spurði djákninn, hvi það
sætti, „er eg kendi þin eigi, er þú hvildir á hrjósti mér“; en hann
vildi ekki frá segja.
JÞá kemur sú saga vestan úr Fjörðum, að maður sá er Snorri hét,
vestur í Skálavík, var leikinn af flagði einu, og sótti hann tröllkona ein
svo mjög, að liann hugðist ei standast mega. En þessa nótt hina sömu,
áður sá dagur kæmi, er áður nefndum vér, það var þvottnótt, þá skyldi
Snorri fara til tiða einn saman, en langt var að fara. Þá kemur að
honum tröllkonan, og sækir hann einart, og bægir honum til fjalls. Þá
heitir hann á Guðmund prest Arason, að hann skyldi duga honum, ef
hann væri svo ávarður guði, sem liann ætlaði, og leysa frá trölli þessu.
En i þvi bili sýndist honum að ljós mikið kæmi yfir hann, en ljósinu
fylgdi maður í kirkjukápu, og hafði vatnsstökkul í hendi og stökti á
hana ; en þá hvarf tröllkonan þegar, sem hún sykki niður. En honum
fylgdi ljósiö, þar til er hann kom til bæjarins. Hann þóttist gerla
kenna, að ljósinu fylgdi Guðmundur prestur Arason. Nú bar það sam-
an, að þetta var alt á einni stundu, að Snorra vitraðist, og það er
djákninn hafði eigi kent þunga af lionum. — Biskupasögur I, 46d.
Samstæð Þessi saga or ekki prentuð hér í því skyni að
reynsia. þaida því að mönnum, að hún hafi gerst. Um
það verður auðvitað ekkert fullyrt nú. Eg minni á hana
■tíl þe8s að benda mönnum á það, að eftir nútíðar reynsl-
unni virðist svo sem hún hefði getað gerst. Hún er mjög
merkileg fyrir það tvent, að dularfullu atriðin í lienni
eru svo mörg, ekki lengri en hún er, og að samBtæður
allra þeirra atriða eru i reynslu nútiðarmanna. Tölcum
fyrst hin viðnjdrverðu átirif úr öðrurn heimi, sem Snorri
verður fyrir. Reyndar nefnir sagan veruna »tröllkonu«.
En hún á, þegar að er gætt, ekkert skylt við hina ís-
lenzku trú á tröll; þau hurfu ekki, sem þau sykkju
niður, heldur lögðu á flótta, þegar eitthvað heilagt kom
nærri þeim, og voru afdráttarlaust jarðnesk. Nýja testa-
15