Tímarit Máls og menningar - 01.10.1941, Blaðsíða 16

110
TÍMARIT MÁI.S OG MENNINGAR
Átjánhundruðkrónaskáld sakar annað átjánhundruð-
krónaskáld um að kunna ekki málið.
Það er upphaf þessa máls, að Islandsdaninn Ólafur Frið-
riksson (Möller) var af Menntamálaráði Islendinga settur
á skáldalaun árið 1940, en af einhverjum ástæðum voru
þó þrekvirki lians í hókmenntum ekki talin meira virði
en svo, að höfundur þessarar greinar var af ráðinu met-
inn til jafns við hann að skáldskaparhæfileikum. Má vera,
að orsökin sé sú, að liinu íslenzka ráði hafi fundizt Ólafur
vera fremur danskt skáld en íslenzkt, ekki sízt þar sem
liann liafði lilotið rithöfundarverðlaun í ættlandi sínu
hjá menningarfyrirtækinu „Hjemmet“. Þessi fjárveiting
til Ólafs skálds var að þvi levti fögur ráðstöfun sem dansk-
íslenzkum bókmenntum hefur löngum verið sýnt lielzti
mikið fálæti hér heima, þótt vel liefði mátt virða Ólaf til
hærri skáldalauna en átján liundruð króna í annarri eins
dýrtíð og þá var tekin að geisa. En livað gerist? Yiður-
kenninguna, þótt lítil væri, misskilur ólafur skáld Frið-
riksson svo, að liann telur sig þakka liana bezt með því
að liefja árásir undir X-i í hlöðum fjandmanna sinna hér,
aðallega Morgunblaðhiu, á átjánhundruðkrónaskáldið
Halldór Kiljan Laxness, þar sem liann ber þessum fátæka
íslenzka manni á brýn, að liann kunni ekki íslenzku. Nú
má vel vera, að H. K. L. hafi verið gert allt of liátt undir
liöfði, að íslenzka þjóðin skyldi lieiðra hann með átján
hundruð krónum á tuttugu ára starfsafmæli lians í þjón-
ustu þess, er hann liugði íslenzka tungu og íslenzkar hók-
menntir, en þó fannst sumum, að starfsbróðurlegra liefði
verið af Ólafi skáldi Friðrikssyni (Möller) að stilla sig
um að gera alll of litið úr höfundi, þótt lítilfjörlegur væri.
sem hafði þó af yfirstjórn íslenzkra menningarmála verið
metinn til jafns við liann. En höfuðerindi ritgerðar Ólafs
skálds í Morgunblaðinu, undir dulnefninu X, var að sanna,
að H. K. L. liefði í meira en þúsund blaðsíðna verki, sög-
unum af Ljósvíkingnum, aðeins tekizt að skrifa liálfa síðu
þannig, að talizt gæti íslenzka.