Tímarit Máls og menningar - 01.10.1941, Blaðsíða 75

TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
169
fclagið Bralima Samaj, er stofnað var 1830 af Ram Mouhim
Roy. Nafnið Brahma Samaj þýðir „kirkja liins eina Guðs“,
og hefur félag þetta nokkurs konar indverska siðahót að
markmiði, endurnýjun og eflingu indverskrar menning-
ar á trúarlegum grundvelli, mjög frjálslyndum. Devend-
ranath Tagore varð einn af helztu leiðtogum þessa trú-
félags, gaf því prentsmiðju og stofnaði hengalskt tíma-
rit, er mikinn þátt hefur átt í fegrun og þjálfun bengalskr-
ar tungu. Hann lagði niður furstatitil þann, er hann hafði
erft, og lifði mjög óbrotnu og grandvöru líferni. Er liann
af mörgum talinn einhver hinn mesti andlegur leiðtogi
Indverja.
Rabindranath Tagore var yngstur 7 bræðra og 3 systra.
I bernskunni hafði hann ekki mikið að segja af föður sín-
um, því að hann var þá löngum á ferðalagi. Uppeldi hans
önnuðust þá lielzt þjónar l'jölskyldunnar, er oft gerðu
sér hægt um vik og lokuðu hann inni. Vandist hann þann-
ig þegar í bernsku einveru og íhygli, en öðlaðist einnig
sterlca þrá eftir náttúrunni og frelsinu. Hin næma snert-
ing lians við náttúruna þegar í bernsku birtist meðal ann-
ars í Ijóðabók lians „Hálfmáninn", og i endurminningum
sínum lýsir hann því, hve dulrænt magn lífsins og veraldar-
innar töfraði bernskuskynjun hans.
Tagore hóf skólanám sitt með mikilli eflirvænlingu, en
varð brátt fyrir vonbrigðum. Skólinn varð sem fangelsi
fyrir hið næma skáldeðli lians, og segir hann sjálfur (Per-
sonality, My School), að endurminningin um skólavist
sína hafi verið undirrót þess, að hann síðar stofnaði hinn
fræga skóla sinn. Hann lærði þó m.ikið, en ekki sízt á
heimilinu. Sem unglingur fékk hann að ferðast með föð-
ur sínum til Himalavafjalla, og varð sú ferð honum ó-
gleymanleg. Faðir hans kenndi honum ýms fræði og vakti
ábyrgðartilfinningu lians. Ilann fékk drengnum dýrmætt
gullúr og sagði honum að gæta þess vel og draga upp
reglulega. Drengurinu dró það svo oft upp, að brátt þurfti
að senda það til úrsmiðs, en ekki ldaut hann neina á-