Tímarit Máls og menningar - 01.10.1941, Síða 52

146
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
ekki einn þeirra manna, seni alls staðar sjá ósköp á ferð-
um, og yfirleitt var hann alveg viss um, að ekkert það gæti
með nokkuru móti komið fyrir, sem yrði honum til veru-
legra óþæginda, meðan hann dveldist í mannheimum með
sínar blátt áfram skoðanir, og hyggi í Kent.
Hann hafði fyrir löngu gert skýra grein fyrir skoðun
sinni á kvenréttindamálinu. Það mál ætlaði liann að
styðja, þegar meirihlutinn væri orðinn því hlynntur —
fyrr ekki. Og hann hjóst við því, að allir hlátt áfram menn
mundu fara að eins og hann, og konurnar raunar líka —
ef nokkrar þeirra væru hlátt áfram, en um það hafði
liann stundum verið í vafa. Þessi stefna hafði enga liættu
i för með sér — það fann hann, og þó fremur ósjálfrátt
en sjálfrátt. Enginn — að minsta kosti enginn, sem nokk-
urs virði var, enginn hlátt áfram og traustur maður mundi
hreyfa sig í þessu máli, fyrr en hann gerði það, og hanri
ætlaði auðvitað ekki að hreyfa sig, fyrr en hinir gerðu
það. Hér var því afstaðan fullkomlega ljós og skýr. Og
það vakti lionum alveg sérstaka ánægju, er liann heyrði
það á hljóðinu í stjórnmálamönnunum, prestunum og
hlaðamönnunum, að landsfólkið var á hans máli. Hann
sagði oft við konuna sína: „Eitt er mér fullkomlega ljóst,
og það er þetta: Kvenréttindin fáum við ekld, fyrr en
þjóðin óskar þeirra.“ En þetta mál ræddi hann sjaldan
við aðrar konur, því að liann liafði veitt þvi eftirtekt, að
þær kunnu ekki að stilla skap sitt, þegar hann skýrði þeim
frá hlátt áfram skoðun sinni á málinu.
Stundum gat hann ekki með neinu móti gert sér í
hugarlund, hvern rækalann þeir mundu gera án lians
í kviðdómunum, en þar var hann venjulega kosinn for-
maður. Og ætíð hlustaði hann með ánægju á þessi orð,
sem jafnan var heint til hans: „Herrar minir, þið eruð
hlátt áfram menn, og því munuð þið þegar í stað skilja,
hve rök vinar míns eru ósennileg í öllum greinum.“ Ilann
var metinn nákvæmlega jafn mikils af háðum aðilum, og
síðast en ekki sizt, af dómaranum sjálfum, og þetta fyllti