Tímarit Máls og menningar - 01.05.1953, Qupperneq 17

RITSTJÓRNARGREINAR
7
Pjóðareining gegn her á íslandi
Boðað hefur verið til þjóðarráðstefnu í Reykjavík dagana 5.—7. maí með ávarpíi
sem birt er á öðrum stað hér í Tímaritinu. Ávarpið lýsir því sjálft hver tilgangur-
inn er: að sameina öll þau öfl í landinu sem andvíg eru hersetu, hemaðaranda og
síðast en ekki sízt stofnun innlends hers.
Ummæli ráðamanna stjórnarflokkanna um áramótin síðustu sýndu alþjóð svo að
ekki varð um villzt að hugmyndin um stofnun hers á Islandi er annað og meira en
óskadraumur einræðissjúkra valdhafa. Því miður em allar líkur til að máttarvöld
okkar íslendinga líti á hana sem fjöregg sitt og einustu hjálparhellu. íslenzkur
her á sem sé að verða réttlæting frekari ölmusugjafa frá Bandaríkjunum þegar
Marshallhjálpinni lýkur, á að verða það tötragervi sem íslenzkir landstjómarmenn
varpa yfir sig þegar þeir leggja upp í næsta beiningaleiðangur. Þetta má vera öll-
um Ijóst, þótt ekki væri nema af þeim röksemdum sem bomar hafa verið fram fyrir
stofnun íslenzks hers. Allt tal um að íslendingar taki sjálfir að sér varnir lands
síns er svo hálfvitalegur bamaskapur að enginn mundi bera slíkt á borð fyrir al-
menning nema af þeirri orsök einni að ekki má segja sannleikann um tilgang og
tildrög þessarar hugmyndar. En slíkt þýðir ekki að segja Islendingum sem hafa
séð með eigin augum bæði hvers herafla þótti við þurfa hér á landi á stríðsámn-
um síðustu og hverjar aðgerðir Bandaríkjamönnum hafa þótt nauðsynlegar á
Keflavíkurflugvelli einum, sem vissulega mundi þó duga skammt til að verja land-
ið allt, enda aldrei ætlað það hlutverk.
Meginþorri íslenzku þjóðarinnar hefur ekki heldur látið blekkjast af þessum
barnalega áróðri. Það sýna hinar mörgu andmælasamþykktir sem gerðar hafa ver-
ið síðustu mánuðina. Andstaðan gegn stofnun innlends hers og gegn auknum ítök-
um og áhrifum erlends herliðs hér á landi hefur farið sívaxandi og nær nú langt
inn í fylkingar stjómarflokkanna sjálfra. Almenningur er ekki skyni skroppnari
en svo að hann sér og skilur að innlendur her þýðir tvennt í senn: í fyrsta lagi
stóraukin áhrif hins erlenda hers á íslandi, þar sem hann mundi vitanlega eftir
sem áður vera allsráðandi um svonefndar varnir landsins, að íslenzku dátunum
meðtöldum, — og í öðra lagi aðstöðu til ofbeldisaðgerða af hálfu íslenzkra stjóm-
arvalda. Sumir íslenzkir stjórnmálamenn hafa ekki farið dult með þá ósk sína að
eiga sér hervald til stuðnings í innanlandsátökum. Slíkar hugmyndir er þarflaust
að ræða nánara að sinni; við þekkjum andann og hugarfarið sem í þeim felst; hin
brúna afturganga fasismans hefur skotið upp kollinum víðar en á fslandi síðustu
árin.
Allt síðan Keflavíkursamningurinn var gerður hefur sigið jafnt og þétt á ó-
gæfuhlið, fleiri og fleiri réttindi hafa verið látin af hendi: Atlanzhafssáttmáli, er-
lend herseta á friðartímum, fleiri herstöðvar boðaðar. Og nú er ekki lengur nóg
að selja íslenzkt land, heldur á að selja íslenzkan æskulýð í málaþjónustu erlends
stórveldis.
Þetta er ekki ósk eða vilji íslenzku þjóðarinnar. Þess vegna er nauðsyn að sam-
einast til andstöðu, ákveðnara og kröftugra en nokkra sinni fyrr. Engin flokks-