Tímarit Máls og menningar - 01.12.1965, Blaðsíða 47
Kalt stríð
„Ég er ekkert heldur að lá þeim, krakkagreyjunum, en hillingar eru nú samt
sem áður ekki annað en hillingar."
„Þaer eiga það nú þó til að koma niður á jörðina,“ andæfði Hreggviður
hógværlega. „Það fannst mér, þegar ég gekk um Bugkot í morgun, að þar
væru orðnar að veruleika þær framfarir, sem voru óskadraumur okkar á
uppvaxtarárunum.“
„Það kann að vera, að það sýnist svo,“ anzaði Þráinn. „En ekki finnst mér
'i'orfi í Bugkoti þesslegur, að hann hefði himin höndum tekið, og ekki inundi
ég kæra mig um að skipta við hann, það eitt er víst. En svo að ég víki aftur
að hörnunum. Þau voru vandamál. Ef óskir þeirra yrðu virtar að vettugi,
mundu þau öll rjúka burt, það var vitað mál. En fengju þau vilja sínuin fram-
gengt, var þó ekki víst, að þau yrðu ánægð. Þau mundu sennilega flest ílytj-
ast burt. Eitt þeirra ílentist kannski hálfnauðugt og hefði svo engin ráð með
að svara út hlut hinna, þegar þar að kæmi. Yrði á endanum að flýja vegna
mannfæðar og annarra erfiðleika og mætti láta allt grotna niður og verða að
engu, sem búið væri að gera. Það var úr vöndu að ráða. Og það þarf ekki að
segja þér, hvor kosturinn varð fyrir valinu. Líklega hefur það verið mitt
lundarfar, sem úrslitunum réði. Börnin eru farin, og þegar við, gamla fólkið,
erum komin undir græna torfu, leggst Kambur í eyði, líklega um aldir.
Kannski verður aldrei búið hér framar.“
Þráinn sótti kaffikönnuna fram á eldavélina og skenkti aftur í bollana.
„Ég var að lita í bókaskápana hjá þér áðan og sá þá að þú átt mikinn
Lókukost um fuglafræði,“ sagði Hreggviður, meðfram til að víkja talinu að
léttara efni.
„Já,“ anzaði Þráinn, „ég hef í æðimörg ár verið að viða að mér fróðleik
um fugla hæði af hókum og eigin athugunum. Það er skemmtilegt viðfangs-
efni og hefur auk þess þann stóra kost, að það verður ekki látið í askana, að
minnsta kosti ekki hér á Kamhi.“
Hreggviði þólti þetta undarlegur hugsunarháttur.
„Telurðu það meginkost?“ spurði hann.
„Já, meginkost,“ svaraði Þráinn með áherzlu. „Ohagnýtir hlutir hafa alltaf
laðað mig. Meira að segja óhagnýti þeirra í sjálfu sér hefur gert þá eftir-
sóknarverða í mínum augum. Þar liggur líklega að haki löngunin til þess að
geta gefið sig að því einu að vera til. Ég býst við, að öllum sé í hlóð borin
þrá í þessa átt, þó að hún sé sjálfsagt misjafnlega slerk. Ég fyrir mitt leyti hef
hvorki getað né heldur viljað neita mér um þennan munað. Hann er mín sál-
arheill, ríki minnar velferðar.“
285