Tímarit Máls og menningar - 01.12.1965, Blaðsíða 69
Kalt stríð
Næstu vikuriiar hafði Hreggviður fátt fyrir stafni annað en að ganga frá
sínum málum, og það var ekki mikið eða margbrotið verk. Mestur tími fór í
það fyrir honum að rannsaka persónulegt dót sitt, sem safnazt hafði í hirzlur
hans á langri ævi, tína úr því örfáa inuni, sem ástæða var til að varðveita frá
glötun, en henda öllum þorranum í sorptunnu eða brenna. Þetta varð alls-
herjar hreingerning, eins og þegar búferli eru framundan. Hann vildi gera
hreint fyrir sínum dyrum, áður en hann hyrfi á brott, eins og þegar menn
yfirgefa íbúð, að aðrir megi flytjasl inn. Enda þótt menn langi til að skilja
eftir sig einhver slík ummerki, er sýni, að þeir hafi ekki til einskis lifað, virð-
ist sú tilhneiging manninum engu síður eiginleg að má út af hógværu hjarta
persónuleg spor sín á þessari j örð, þegar ævi lýkur.
Hreggviði dvaldist furðu lengi við þessa tiltekt. Hann þurfti að handleika
margan hlut og rifja upp atburð eða hugblæ, sem honum var tengdur. Þarna
var lil dæmis vasahnífur með fornlegu tréskafti, góður gripur ungs manns á
sinni tíð, ómissandi í ótal tilvikum, til að bregða á band, til að sneiða kjöt-
flís af nesti og svo framvegis. Og á einum skúffubotninum fann hann litla
vasabók ævagamla. Hún kallaði fram fyrir hugskotssj ónir hans fyrstu kaup-
staðarferðina. Og þannig tók við hver hluturinn af öðrum með sína sögu.
Hreggviður undi sér vel við þessar minningar og það spillti naumast ró hans,
er hann leiddi hugann að því, að innan tíðar, þegar hann væri allur, mundu
þessi atvik, sem voru svo nákomin honum, aldrei framar birtast í huga nokk-
urs manns á þessari jörð. Vitundin uin það, að hann væri að fullnægja mikl-
um örlögum, fella sig að lögmáli alls lífs, léði honum ró og styrk.
Þjóðmálabaráttan geisaði nú um land allt af mikilli hörku, enda lögð á
það áherzla af valdhöfunum að fá ákvörðun tekna um inngöngu í Velferðar-
bandalagið sem allra skjótast. Hreggviður fylgdist af brennandi áhuga með
fundahöldum sinna manna og lyftist allur af bjartsýni og baráttuhug, þegar
hann frétti um mjög góða fundasókn víðast livar, einkum þó í sveitum og
kauptúnum. Þegar leið að hámarki fundahaldanna, útifundinum í höfuð-
borginni, fór Hreggviður þess á leit við forráðamenn, að hann fengi að segja
nokkur orð.
Fundurinn var haldinn á sunnudagskvöld í kyrru veðri og notalegu. Þegar
Hreggviður kom á fundarstað, var þar fyrir mikið fjölmenni. Fundurinn var
í þann veginn að hefjast, og mannfjöldinn beið rólegur. Maður skrafaði við
mann. Þó tók Hreggviður brátt eftir undarlegri ókyrrð í mannfjöldanum hér
og þar og fór að skyggnast nánar eftir, hverju það sætti. Hann sá brátt, að
þarna voru að verki margir smáhópar barna og unglinga, þau yngstu virtust
307