Tímarit Máls og menningar - 01.12.1965, Blaðsíða 105

mögulegtnema í þeim löndum þar sem
hægt er að höfða á þennan hátt til
mikils hluta sveitafólks í miklum
hluta landsins. Ein helzta orsök þess
að skæruherinn beið ósigur í Malaja
og Kenya var sú að þessi skilyrði
voru ekki fyrir hendi: skæruliðarnir
komu langflestir úr hópi Kínverja eða
Kikuyu-manna, en Malajar (meiri
hluti bændanna) og aðrir þjóðflokk-
ar í Kenya voru utan hreyfingarinn-
ar.
Önnur pólitísk nýjung er fólgin í
því að skæruliðar eru ekki aðeins
studdir af þjóðinni í heild, heldur
eiga skærusveitirnar sjálfar rætur í
allri þjóðinni, þar eð bakvið þær
standa flokkar og hreyfingar sem ná
til allrar þjóðarinnar, og stundum til
fleiri þjóða. Skæruliðaflokkur er
ekki lengur aðeins staðbundinn gróð-
ur; hann er kjarni reyndra foringja
sem flytjast á milli staða, og heima-
hersveitin er mynduð í kringum.
Hann er tengdur öðrum flokkum og
þeir mynda allir saman „skæruher",
sem getur barizt eftir heildaráætlun
og breytzt í „raunverulegan her“.
Hann er líka tengdur hinni þjóðlegu
allsherjarhreyfingu, og hann myndar
sérstök tengsl við þær borgir sem
hafa mesta pólitíska þýðingu. Þetta
hefur í för með sér róttæka breytingu
á eðli slíkra baráttusveita; en það
þýðir ekki að skæruherirnir séu nú
samansettir úr hörðum utanaðkom-
andi byltingarmönnum. Hversu
AjljræSi skœruhernaðar og Víetnam
margir og áhugasamir sem sj álfboða-
liðarnir eru, eru fjölda þeirra sem
veitt er viðtaka skorður settar, að
nokkru af tæknilegum ástæðum, en
að nokkru vegna þess að sjálfboða-
liðar, — einkum séu þeir af mennta-
manna- eða verkamannastétt borg-
anna, — eru ekki hæfir til starfans.
Dálítill kjarni forustumanna getur
komið af stað skæruhernaði, en jafn-
vel þó skærusveitir séu allar aðflutt-
ar, eins og kommúnistasveitirnar, sem
héldu uppi baráttu í nokkur ár eftir
1945 í Aragon á Spáni, verða þær
fljótlega að leita liðstyrks meðal íbúa
héraðsins þar sem þær eru staddar.
Meginhluti baráttuhæfra skærusveita
lilýtur oftast að koma úr þeim lands-
hluta þar sem þær berjast, ef þær eru
þá ekki myndaðar af vönum bardaga-
mönnum af samskonar uppruna.
Hernaðarlegir kostir slíks fyrirkomu-
lags eru afarmiklir, eins og Che Gue-
vara hefur minnt á, því að héraðsbú-
inn „á vini sem hann getur leitað til
persónulega; hann bæði þekkir land-
ið og veit hvað kann að gerast í hér-
aðinu; og hann mun einnig hafa í
ofanálag baráttuvilja þess manns sem
er að verja heimili sitt.“
En þó að skærusveitirnar séu
blanda utanaðkominna foringja og
heimamanna þá undirgengst sú
blanda róttæka umsköpun. Þær munu
hafa til að bera óvenjulega samstöðu,
aga og baráttuþrek, þroskað af kerfis-
bundinni menntun (bæði bóklegri og
345