Tímarit Máls og menningar - 01.12.1965, Blaðsíða 39
Kalt stríð
breyttist ekki, enda þótt fleira yrði til að stuðla að því, að hann valdi sér
annað lífsstarf.
Iíreggviður settist upp, nokkuð snöggt, til að hrista af sér þessa óþægilegu
minningu. Refurinn, sem enn stóð á liólnum og horfði á hann, tók nú við-
hragð, reisli höfuðiö og skokkaði af stað suÖur úr Lúninu. Hann stanzaði
öðru hvoru og horfði tortryggnislega á þennan óboðna gest, sem kominn var
í ríki hans. Hreggviður horfði á eftir honum, þar sem hann hoppaði og skopp-
aði hæð af hæð eins og mórauður hnoðri og hvarf inn dalinn. Og maðurinn
brosti með sjálfum sér, þegar honum varð hugsað til þess, að kannski væri
þetla dýr afkomandi fjölskyldunnar, sem hann hafði forðum daga gefið líf.
Hreggviður hélt ferðinni áfram, stefndi nú yfir um dalinn að Kambi. Ain
féll þarna undir austurhlíð dalsins, og var yfir mólendi að fara í dalbotnin-
um, mjóa spildu. Hreggviður fylgdi gömlu götunni, og hún var ennþá grón-
ari og máðari en sú, sem hann hafði gengiö inn að Fagradal. HlíÖin handan
árinnar blasti nú við honum, og þegar hann renndi augunum yfir gamalkunn-
ar brekkur og hjalla, tók hann eftir því, að hreyfing var þar á fé. Sums stað-
ar voru smáhópar á harðaspretti, annars staðar runnu kindur í löngum hala-
rófum eftir bugðóttum fjárgötum. Nú heyrÖi hann líka hó og hundgá. Það
var sýnilega verið að smala til rúnings á Kambi í dag. Það hittist ekki vel á.
Sízt af öllu kærði hann sig um að valda truflun og töf á annadegi.
Á lágu holti staldraði hann við. Þaöan sá hann glitra á Dalsá fram undan
og heyrði nú nið hennar miklu skýrar en áður. Hann lagöi við hlustirnar.
Dalsá var í góðviðrisskapi í dag, friðsöm og ljúf. Hún malaði í sælli værð
eins og köttur undir vegg. Engar tvær ár hafa sama straumhljóð. Ein niðar
með þungum, dimmum róm, önnur með uggvænlegum gný. Dalsá haföi bjart-
an og léttan róm og þó mjög breytilegan eftir árstíðum og veðrum. Það
heyrðist vel til hennar heim að Fagradal, og oft hafði Hreggviður staðið á
hlaðinu og hlustað. Þegar sumar var og blíðviðri, var gleði og hirta í söng
árinnar. Á kyrrum haustkvöldum varð hún angurvær og hljóðlát. Oft breytti
hún um róm mörgum klukkustundum fyrir veðrabrigði, og fyrir kom, að hún
varð æst og hávær, nálæg eins og komin heim undir tún. Þá var óveður í
nánd. Rödd árinnar var svo breytileg og kvik, að hún minnli á Iifandi veru.
Áin var eins og vættur, enda talaði fólkið í sveitinni einatt um hana eins og
persónu: hún Dalsá, sagði það. Þessi vættur var að jafnaði góÖlynd og vel-
viljuð, og þó var ekki á hana að ætla. Hún bjó líka yfir köldu miskunnarleysi.
Og þegar hún ruddi sig á vetrum og þeytti af sér þykkum ísjökum eins og
hefilspónum, þá sýndi hún, að hún var jötnaættar.
277