Tímarit Máls og menningar - 01.12.1965, Blaðsíða 71

Kalt stríS
á undan honum hefðu allir lagt áherzlu á nauðsyn þess að vinna sigur í fyrstu
r lotu, hindra inngöngu í Velferðarbandalagið. Hann kvaðst vera þeim hjart-
anlega sammála um það. En hins vegar gæti hann ekki lokað augunum fyrir
því, að þau öfl, sem við væri að etja, væru vön að hafa sitt fram. Sér væri því
efst í huga, hvað við tæki, ef illa færi. Hann kvaðst ekki örvænta um sigur,
þó að baráttan yrði tvísýn og löng, ef menn aðeins hefðu það hugfast, að
þeir mættu aldrei leggja árar í bát. Það mundi reyna alvarlega á hina þjóð-
ræknu sveit, en sér virtist líka oft rætast úr kröftunum, þegar að kreppti.
Menn mættu eiga von á því að þurfa að kasta frá sér ýmsu því, sem kennt
hefði verið hina síðari áratugi, eins og hverju öðru fánýti, og skapa sér nýja
og haldbetri lærdóma í staðinn. Slíkt mundi oft hafa sársauka í för með sér,
en kannski líka gleði. Eitt þurfa menn framar öllu að skilja og trúa á, sagði
hann, að hver sú þjóð, sem í alvöru vill lifa, hún deyr ekki. Við þekkjum
þess jafnvel dæmi, að þjóð hefur flæmzt úr landi sínu og dreifzt um allar
jarðir og þó lifað það að eignast land sitt aftur eftir tvö þúsund ár.
Þegar kom fram í ágúst, fann Hreggviður, að honum tók að hraka örar
en áður. Magnleysið ágerðist, hann fékk ónóga næturhvíld, og kraftarnir
gerðu ekki betur en að endast til fótavistar allan daginn. Hann var samt ekki
þjáður og tók jafnvel eftir því, að magnleysinu fylgdi eins konar fró. Hann
var sáttur við hlutskipti sitt og rólegur, og hann gat notið þess að sitja stund-
arkorn á kvöldin út við glugga, áður en hann fór í háttinn, og horfa út í hið
hlýja síðsumarshúm. Þar kom þó fljótlega, að hann taldi rétt að hafa samráð
við lækni sinn. Læknirinn sagði, að dagleg hjúkrun og umönnun mundi bæta
líðan hans, og kvaðst skyldu leitast fyrir um sjúkrahúsvist handa honum.
Mætti búast við, að hún fengist innan fárra daga.
Hreggviður sá nú fram á, að ekki yrði lengur frestað að skýra fólki hans
frá, hvernig komið væri högum hans, og gerði hann það samdægurs. Hann
skrifaði og dóttur sinni búsettri í Bandaríkjunum fáeinar línur, þar sem
hann sagði aðeins, að hann væri í þann veginn að leggjast á sjúkrahús, en
lét þó að því liggja, að óvíst væri, hversu langlífur hann yrði úr þessu. Fáum
dögum síðar var hringt til hans frá sjúkrahúsi og honum tilkynnt, að búizt
væri við honum upp úr hádegi daginn eftir. Hann lagði nú síðustu hönd á að
ganga frá sínum hlutum, veitti börnum sínum nauðsynlegar upplýsingar og
beið síðan hins tilsetta tíma að fara í sjúkrahúsið.
Að afliðnu hádegi bjó hann nauðsynlegustu flíkur og snyrtitæki ofan í
y litla handtösku, lagði þar hjá fáeinar ljóðabækur og var tilbúinn í síðustu
309