Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2000, Page 168

ArnfríÖur Guðmundsdóttir
unin var að svívirða levítann. Ekki lítur út fyrir að levítinn hafi miklar áhyggj-
ur af örlögum konu sinnar utan dyra er hann leggst til hvíldar. Sömuleiðis virð-
ist hann ekki taka nærri sér ástand hennar, þar sem hún liggur við þröskuld-
inn að morgni dags. „Stattu upp, við skulum halda af stað!“ Ekki ber á öðru
en levítinn búist við því að hún hlýði boði hans. En þegar ekkert svar kemur
frá konunni, setur hann hana sjálfur upp á asnann og heldur heim. Af frásög-
unni er ekki ljóst hvort konan er lífs eða liðin þegar þetta á sér stað. Það er
látið liggja á milli hluta, en af niðurlagi sögunnar má ráða að hún sé að
minnsta kosti látin þegar heim kernur. Heima tekur við áframhaldandi hrotta-
skapur:
En er hann kom heim, tók hann hníf, þreif hjákonu sína og hlutaði hana alla sund-
ur í tólf hluti og sendi þá út um alla ísraels byggð. En hverjum þeim, er sá það,
varð að orði: „Eigi hefir slíkt við borið og eigi hefir slíkt sést síðan er Israels-
menn fóru af Egyptalandi allt fram á þennan dag! Hugleiðið þetta, leggið á ráð
og segið til! (19.29-30)
í sögunni hefur konan hvergi fengið að tala, það eru karlarnir sem tala, kon-
an þegir. En í lokin er það sundurhlutaður líkami hennar sem talar. Ekki er
samræmi á milli þess sem líkamsbútarnir segja, þess sem levítinn ætlaði að
láta þá segja, og síðan þess sem Israelsmenn heyra. Sundurhlutaður líkami
konunnar ber vitni um þá grimmd sem hún hefur mátt þola. Allir karlmenn-
irnir sem hún hafði samskipti við brugðust henni og yfirgáfu hana. Tilgang-
ur levítans með útdeilingu líkamshlutanna er samkvæmt ummælum hans í 20.
kaflanum, að gera fólkinu kunnugt um það óréttlæti sem hann hefur verið
beittur, það hefur verið vegið að heiðri hans, lífi hans hefur verið ógnað og
eign hans eyðilögð. Israelsmenn lesa aftur á móti út úr líkamspörtunum stríðs-
yfirlýsingu, og þeir halda í stríð til þess að hefna sín á íbúunum í Gíbeu, en
levítinn er ekki látinn gjalda fyrir glæp sinn.49 Þessarar sögu er aðeins getið
á einum öðrum stað í Gamla testamentinu, í 9. og 10. kafla hjá Hósea spá-
manni, en þar er nafnlausa konan ekki nefnd, aðeins óhæfuverkið og glæpa-
mennirnir í Gíbeu.
Dóttur Jefta fórnað
Þriðja og síðasta ofbeldisagan sem verður rakin hér er sagan af dóttur Jefta í
11. kafla Dómarabókarinnar. Þar er því lýst þegar ungri stúlku, sem er einka-
barn, er fórnað af föður sínum. Jefta, önnur aðalpersóna sögunnar, er skækju-
49 Newson og Ringe, 75.
166