Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2000, Qupperneq 225
Andmæli við doktorsvörn
athyglisverðar þær tilfærslur, sem verða milli tilgátustigs og fullyrðingastig,
eftir því, hvort fjallað er um aldur handritsins beint eða óbeint. Varast þarf að
til slíkrar hliðrunar komi, þar sem hún ýtir undir þá tilfinningu lesenda, að
um fyllri vissu sé að ræða, en raun ber vitni.
Niðurstöður sr. Arngríms Jónssonar
Vera kann, að einhverjum kunni að virðast að í máli mínu til þessa hafi gætt
fullmikillar og einhliða neikvæðni í garð þeirrar ritgerðar, sem sr. Arngrímur
Jónsson hefur lagt fram til doktorsvarnar. Svo er þó í raun ekki. Það er einu
sinni tilgangur andmæla, að láta reyna á verk það, sem fram er lagt. Við könn-
un á burðarþoli fer oftast svo, að mest reynir á viðkvæmustu staðina. Þetta á
einnig við í fræðilegum efnum og er því eðlilegt að ábendingar um veika
punkta verði fyrirferðarmestar í ræðum andmælenda. í máli mínu hér að fram-
an hef ég vissulega drepið á nokkur atriði, sem í raun eru augljósir ágallar á
verkinu og þyrftu lagfæringar við, eins og til dæmis tilvísanakerfi þess. Önn-
ur atriði, sem á hefur verið tæpt, eru hins vegar álitamál, þar sem skiptra skoð-
ana getur gætt, enn önnur ráðast af efnistökum höfundar, sem ég vissulega
hefði viljað sjá í annarri útfærslu til að ákveðnir efnisþættir nytu sín betur inn-
an ritgerðarinnar í heild. Um slík atriði er í raun ekki annað að segja, en þar
gætir mismunandi mats.
Engum, sem les ritgerð doktorsefnisins getur dulist, að þar er ráðist í mjög
krefjandi rannsóknarverk, sem reynir á þolinmæði, nákvæmni og fundvísi höf-
undar sem og hæfileika hans til að koma niðurstöðum um margt þurrar sam-
anburðarrannsóknar til skila með læsilegum hætti. í þessum atriðum virðist
mér kostir hans sem rannsóknarmanns njóta sín hvað best. Niðurstöður sam-
anburðar síns dregur hann til dæmis saman með samstæðilegum og ljósum
hætti í lokakafla ritgerðar sinnar undir yfirskriftinni „Niðurlagsorð“. Kafli
þessi er ljós og lipurlega fram settur og efnissamantekt sú, sem þar er fram
sett, bætir um margt úr þeim ágöllum, sem að framan var á bent, varðandi
uppbyggingu ritgerðarinnar. Niðurlagsorð þessi eru einnig í mjög góðu sam-
ræmi við það ætlunarverk, sem höfundur setur sér með rannsókn sinni og ger-
ir grein fyrir í afmörkun á rannsóknarviðfangi sínu í inngangskafla. Af nið-
urlagsorðunum verður ekki annað séð en að höfundur hafi leyst það verkefni
sitt af hendi með trúverðugum hætti.
Varðandi lokakafla ritgerðarinnar má þó segja, að hann einkennist mjög
af því að vera einföld efnissamantek. Þar er með öðrum orðum ekki gerð til-
raunt til að draga ályktanir af þeim niðurstöðum, sem rannsóknir höfundar
hafa leitt í ljós, né heldur setja þær í nægilega vítt sögulegt samhengi. í loka-
223