Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.09.2012, Qupperneq 123

útilokað frá guðfræðinni: „Það er ljóst að guðfræðin hefur verið barnlaus
vegna þess að hún setti barnið í fóstur hjá trúaruppeldisfræðinni.“8
Hvað er barnaguðfræði?
Sá sem fyrstur notaði hugtakið barnaguðfræði (þ. Kindertheologié) var Anton
Bucher, prófessor í trúaruppeldisfræði við háskólann í Salzburg, í grein þar
sem hann leitaðist við að greina að barnaheimspeki og barnaguðfrœði. Hann
talar um börn sem guðfræðinga og segir að taka beri guðfræðilegar vanga-
veltur barna alvarlega og virða þær. Þannig hafi börnin sína eigin guðfræði
sem vissulega greinir sig frá guðfræði hinna fullorðnu, en beri eigi að síður
að taka alvarlega sem sérátaka og einlæga. Hlutverk barnaguðfræðinnar sé
að þjálfa börn í guðfræðilegri hugsun. Gengið er út frá því að börn hafi
ekki aðeins guðfræðilegar eða trúarlegar hugmyndir heldur geti þau einnig
á sjálfstæðan hátt velt þeim fyrir sér og því beri að örva sköpunargáfu þeirra
og færni til guðfræðilegrar íhygli.9
Áður en ég geri grein fyrir þeim þáttum barnaguðfræðinnar sem leggja
áherslu á virka þátttöku barna í guðfræðilegri samræðu, mun ég fyrst ræða
þá þætti hennar sem hafa barnið að viðfangsefni, þ.e. guðfrœði um barnið
og guðfræði af sjónarhóli barnsins.
Barnaguðfræði - guðfræði um barnið
Börn eru mikilvægt þema í Biblíunni, bæði í Nýja og Gamla testamentinu.
í Nýja testamentinu eru það ummæli Jesú um börn sem gera það einkar
mikilvægt að samstæðileg guðfræði fáist við hver staða barnsins er í kirkju
og kristni. Það hefur vissulega verið gert að vissu marki og er guðfræði
skírnarinnar og skírnarfræðslunnar dæmi um það. Þó verður að taka undir
með þeim sem telja barnið og stöðu þess hafa verið hornreka í guðfræðilegri
umræðu.
Jesús gerir barnið að fyrirmynd fyrir hina fullorðnu og að eins konar
fulltrúa Guðs, sbr. Mk 9.37: „Hver sem tekur við einu slíku barni í mínu
nafni tekur við mér“. Einnig tengir hann það hinu bernska að koma inn í
8 Kaul, Dagny. 2007. „„Skjonte dere ikke at jeg mátte være i min Fars hus“. Premisser for en
grenseoppgang mellom barneteologi og religionspedagogikk“. í Barneteologi og kirkens ritualer.
Perspektiver pa trosoppUring, barn og konfirmanter, ritstj. Elisabeth Tveito Johnsen. Oslo. Det
praktisk-teologiske seminars skriftserie nr. 14.
9 Bucher, Anton A. 2002. „Kindertheologie: „Provokation? Romantizismus? Neues Paradigma?“ i
Bucher, A., Btittner G. o.fl. „Mittendrin ist Gott“. Kinder denken nach úber Gott, Lebeti und Tot.
Jahrbuch fiir Kindertheologie. Stuttgart. Calwer Verlag.
121