Tímarit Máls og menningar - 01.11.2010, Blaðsíða 39
A ð v e r a e y l a n d
TMM 2010 · 4 39
13 Thomasson, bls. 178.
14 Thomasson, bls. 179. Texti Íslendingabókar fenginn hér: http://is.wikisource.org/wiki/%
C3%8Dslendingab%C3%B3k#7._Fr.C3.A1_.C3.BEv.C3.AD.2C_er_kristni_kom_ti l_.
C3.8Dslands.
15 Thomasson, bls. 86.
16 Hér er stuðst við hugmyndir sálgreinandans Jacques Lacan um táknbundinn raunveruleika og
ótáknaða Raun, eins og þær birtast meðal annars í Óraplágunni eftir Slavoj Zizek (HÍB 2007).
17 Nýjustu tíðindi af réttarhöldunum yfir áttmenningunum er að finna á http://www.rvk9.org/
in‐english/
18 Michael T. Corgan. Iceland and its Alliances: Security for a Small State. the Edwin Mellen Press,
2002.
19 Þá ber þess augljóslega að geta að Valur Ingimundarson hefur rannsakað hersetuna og gert
utanríkisstefnu Íslendinga ítarleg skil í verkum sínum.
20 Laing, R.D. The Divided Self, An Existential Study in Sanity and Madness. Fyrst gefin út af
Tavistock Publications 1959. Tilvitnuð gerð gefin út af Penguin Books 1990, bls. 17.
21 Laing, bls. 39.
22 Laing, bls. 42.
23 Laing, bls. 46.
24 Laing, bls. 48.
25 Laing, bls. 49. Ótal dæmi eru um að menn geri sér þannig upp eðlilegt atferli á Íslandi. Á skilti
við sveitaveg á Vesturlandi sem vísar á minnismerki stendur á ensku: Þessi tiltekna kona „the
first European woman to give birth in America“. Íslenski textinn er aftur á móti: „fyrsta hvíta
móðirin í Ameríku“. Það er engin tilviljun hve tónninn er mismunandi: Við skulum þykjast
vera eðlileg og með réttar skoðanir gagnvart útlendingum, en við vitum öll um hvað þetta snýst
í raun …
26 „Hið sama gæti hent okkur og indíána NorðurAmeríku. Þeir töpuðu landinu en sátu uppi með
glerperlur og eldvatn,“ skrifaði Ögmundur einnig í greininni „Virkisturn í norðri“ sem birtist í
Morgunblaðinu 6. ágúst 2010.
27 Ræða á Alþingi 9. september 1992, 13:39. www.althingi.is/altext/116/09/r09133900.sgml
28 Ræða á Alþingi 15. desember 1992, 15:47. www.althingi.is/altext/116/12/r15154723.sgml
29 Aukin tengsl við Kína hafa m.a. leitt til þess að flokkar láglaunaðra byggingarverkamanna
voru fengnir til að reisa hina gríðarstóru tónlistar og ráðstefnuhöll í miðbæ Reykjavíkur sem
var hugarfóstur bankamanna fyrir hrun. Verkamennirnir búa í fyrrverandi herstöðinni við
Keflavíkurflugvöll og þeim er ekið fram og aftur milli vakta til að girða fyrir alla möguleika á
nokkrum samskiptum milli þeirra og heimamanna. Hvað sem hægt er að segja um framkomu
Íslendinga við pólska verkamenn á uppgangsárunum, nutu þeir að minnsta kosti formlegra
borgararéttinda og ferðafrelsis.
30 Sjá t.d. Þór Whitehead. Íslandsævintýri Himmlers 1935–1937. Reykjavík, 1988.
31 Naomi Klein. The Shock Doctrine. Metropolitan Books, 2007.
32 Með sumum nýlegum skrefum sem ríkisstjórnin hefur tekið virðist hún reyndar smám saman
vera að færast nær vinstristefnu, sérstaklega með tillögu um þjóðaratkvæðagreiðslu um fram
tíð kvótakerfisins í fiskveiðum úr sameiginlegum stofnum.
33 Schengensáttmálinn kann að vera fyrirlitlegur eins og ríkisstjórnir hafa framfylgt honum
og vísað flóttamönnum út og suður á ómanneskjulegan hátt, en hann er þó hátíð miðað við
þá utanríkisstefnu sem Íslendingar hafa rekið allt frá lýðveldisstofnun. Það er markvert að
hin pólitíska valdastétt í landinu harmaði það þegar Íslendingar skrifuðu undir Schengen
sáttmálann, að sjálfsögðu ekki vegna þess að með honum væri reist víggirðing um Evrópu,
heldur vegna þess að landið yrði að opna landamæri sín fyrir Evrópu til að halda áfram að hafa
aðgang að Norðurlöndunum. Á þeim tíma höfðu Íslendingar veitt einum manni pólitískt hæli
á 20 árum. Sjá ávarp Davíðs Oddssonar á málþingi Lögfræðingafélags Íslands „Um för yfir
landamæri: Mannréttindi eða forréttindi?“ http://www.forsaetisraduneyti.is/radherra/raedur
oggreinar/nr/372