Tímarit Máls og menningar - 01.11.2010, Blaðsíða 14

P é t u r G u n n a r s s o n
14 TMM 2010 · 4
skipi, annar heiðinn, hinn trúlaus. Hvað er að vera heiðinn á 9. öld?
Hvað er að vera trúlaus? Ólíkar aðferðir þeirra við að nálgast landið,
uppreisn þrælanna gegn Hjörleifi, hvernig voru þeir til komnir? Voru
þeir ekki í fullum rétti að drepa kúgara sinn og flýja?
Engar smá spurningar!
Og svo hin makalausa leit Karla og Vífils að öndvegissúlum Ingólfs,
sem ef marka má Landnámu hefur staðið í á þriðja ár. Bregða upp
leiðinni frá Ingólfshöfða til Reykjavíkur, hvað eru það mörg hundruð
kílómetrar ef maður þræðir hvern vog og hverja vík? Sjá þá skripla á
hálu grjótinu, sökkvandi upp að mitti í þarabrúkið og hvað með allan
rekaviðinn sem hlýtur að hafa flísalagt allar fjörur, hvernig átti að koma
auga á tvö prik í öllum þeim grúa?
Og annað: gátu þeir ekki notað tækifærið og flúið? Þeir voru þrælar,
landið skógi vaxið og auðveldir felustaðir. En svo á hinn bóginn tveir
einhleypir karlar? Og nú koma öndvegissúlurnar í leitirnar og Karli
lætur orðin alkunnu falla: „Til lítils höfum við farið um gróðursæl
héruð ef við eigum að byggja útnes þetta.“ Frjó rannsóknarspurning. Og
merkileg staðreynd að núverandi Reykjavík skuli óðum vera að spanna
hið upphaflega landnám Ingólfs á milli Ölfusár og Botnsár í Hvalfirði.
En það er ekki búið, Karli strýkur. Sammælist við ambátt sem ugg­
laust hefur verið landa hans og þau læðast burt í skjóli nætur. Hvert
gátu þau farið? Hvert á land sem var. Einhverntímann seinna eru menn
Ingólfs að byggja skála þar sem nú er skíðaskáli KR á Skálafelli og sjá þá
reyk leggja upp þar sem nú heitir Þingvallavatn. Karli hefur sumsé valið
fallegasta staðinn á landinu til að búa á. Og menn Ingólfs koma að þeim
óvörum, sagan segir ekki hvað þeir gerðu við þau, en maður hefur sínar
grunsemdir. Skyldu þau hafa verið komin með börn? Karli kemur ekki
meira við sögu en Vífill fær frelsi og Vífilsstaði þar sem núna er IKEA.
Hugsið ykkur hvað þessi frumsaga vekur upp margar spurningar og
tengingar og að þetta skuli jafnframt vera upphafið á sögu okkar. Hér
með læt ég sjónvarpinu þetta efni eftir í staðinn á móti Curious George,
Pauline Penelope og Jimmy Two Shoes.
***
Sigurður Nordal sá sjónvarpið fyrir. Í grein frá árinu 1931 horfir hann
til framtíðar og segir: „Þá verða víst viðtækin orðin svo fullkomin, að
áheyrendur sjá líka ræðumanninn fyrir framan sig. Þá og ekki fyrr, má
búast við, að útvarpið hafi rutt sér til þess rúms, sem það á skilið að skipa,
hafi sýnt, hvað það getur og getur ekki.“10 Svo mörg voru þau orð.