Ófeigur - 15.08.1948, Page 11

ÓFEIGUR
11
plagg. I Bretlandi og Bandaríkjunum er leikstarfsem-
in frjáls atvinna, eins og hún hefir verið hér. Þannig
er líka ástatt á Norðurlöndum, ef frá er tekið eitt leik-
hús í Danmörku, sem er alltaf á gjaldþrotsbarminum.
Brynjóifi entist ekki aldur til að koma frv. sínu gegn-
um þingið en Eysteinn tók karariambið af bolsivikum
og gerði það að sínu afkvæmi. Þvældi hann öllum
stjórnarflokkunum til að samþykkja frv. í fyrra-
vor, en ailir, sem vit höfðu á málinu, gerðu verkið sár-
nauðugir. Ég beitti mér eftir því sem unnt var gegn
málinu. Taldi ég, sem rétt mun reynast, að leikhúsið
mundi verða óheyrilegur baggi á ríkissjóði. Leikend-
urnir mundu sofna í embættisværðinni. Kið rétta hefði
verði, að ríkið setti mann yfir leikhúsbygginguna, leili-
félagið fengi afnot af nauðsynlegu húsrými leigulaust,
en bæri að öðru leyti ábyrgð á rekstrinum. Síðan hefði
mátt nota husið fyrir söngæfingar, merkilega fyrir-
lestra og kennslu með leiksýningum. Með leikhúsbygg-
ingunni voru leikendur í Reykjavík leiddir út úr þræl-
dómshúsinu í glæsileg húsakynni, við mjög fullkomin
starfsskilyrði. Síðan vildi ég að byggingarsjóðurinn
héldi áfram að styðja samkomuhús, með aðstöðu til
ieiksýninga, hvarvetna í bæjum og byggðum landsins.
Ég sá enga ástæðu til að gera Reykjavík hærra undir
höfði í þessu efni, heidur en öðrum kaupstöðum og hér-
uðum. Niðurstaðan er sú, að tæpur helmingur af bygg-
ingarsjóðnum gengur til fundarhúsa hér og þar, en jafn-
mikil upphæð fer í laun handa Þorsteini Stephensen og
stailbræðrum hans. Hvers vegna mátti ekki láta bygg-
ingarsjóðinn halda áfram að byggja upp mismunandi
stór leikhús fyrir alla þjóðina? Hvers vegna halda
menn að Lundúnabúar hafi ekki enn svo mikið sem
eitt ríkisrekið leikhús? Ef til vill mætti biðja Sigurð
frá Vigur og Gylfa Gísíason um svar í því efni: Ey-
steinn tók þá með sér til rannsóknar í málinu og galt
hvorum þeirra af ríkisfé 1500 kr. fyrir órnakið.- Að-
staða Brynjólfs er auðskýrð. Hann vill sliga hið ís-
lenzka mannfélag, og ríkisrekstur sá, sem hér er efnt
til, verður álitlegur þáttur í því verki. Ennfremur eru
allmargir af þeim leikurum, sem vænta mestra pen-
inga, hreinræktaðir bolsivikar, svo sem Þorsteinn Ö.,
Brynjólfur Jóhannesson og Lárus Pálsson. Það er þess
vegna fulikomlega skiljanlegt, að kommúnistar vilöu