Ófeigur - 15.08.1948, Page 40

40
ÖFEIGUR
götur. Vesturþjóðirnar munu ekki vilja bera ábyrgð á
samstarfsslitum, þrátt fyrir óbilgirni Rússa, fyrr en í
fulla hnefana. Þess vegna munu fulltrúar Engilsaxa
taka þátt í fundum á vegum sameinuðu þjóðannaT
meðan unnt er.
En þar sem íslendingar eru ekki stórveldi og enginn
gerir ráð fyrir, að þeir beri á herðum sér þungann af
förustu heimsmálanna, þá geta þeir um þessa hluti sagt
það, sem þeim býr í brjósti og þeir vita sannast og
réttast. Iiið tilvonandi þjóðabandalag er andvanafædd
draumsjón Roosevelts og Churchills. Rússar hafa grand-
að friðarhugsjóninni, af því að fyrir þeim vakir allt
annað en alheimsfriður, en það er æðsta hugsjón þing-
stjórnarþjóðanna. Kommúnistar í Rússlandi og öðrum
löndum vita vel, að þeir eru ekki að starfa til að skapa
frið í heiminum. Þeir ætla sér þvert á rnóti að halda
uppi ófriði í hverju landi og á alþjóðavettvangi tii að
gerbreyta eðli og útliti heimsins. Þegar leiðtogum þing-
stjórnarlandanna varð ljóst, eftir að stríði lauk, að
þjóðabandalaginu mundi ekki auðið langra lífdaga, virð-
ast þeir hafa talið heppilegt að láta ekki of mjög á því
bera, að friðarhugsjón Atlantshafsfundarins væri strönd-
uð á byltingartrú og heimsyfirráðapólitík Rússa. Allar
stórþjóðirnar vita, að hið nýja þjóðabandalag er eins
og gegnsær og viðkvæmur glitvefnaður, sem er fagur
á að líta en haldlaus, ef á er tekið.
Þingstjórnarríkin, þar á meðal England og Banda-
ríkin, geta ekki hafið styrjöld nema með samþykki þjóð-
þinganna. En í einræðis- og harðstjórnarríkjunum fer
einn maður eða lítil „klíka“ að baki eins manns með
réttinn til að steypa heilli þjóð, og eins og nú er kom-
ið, öllum heirninum út í heimsstríð. Ef litið er yfir sögu
19. og 20. alda, er þetta ómótmælanlegt. Eftir að Na-
póleon I. varð einvaldur í Frakklandi, hóf hann allar
árásarstyrjaldir álfunnar að fyrra bragði, þegar hon-
um þótti henta. Bismark hóf stríð árið 1864 og 1866
í nafni Prússakonungs, en ekki þýzku þjóðarinnar. Na-
póleon III. hóf tvö Evrópusttríð með samábyrgð ein-
ræðisklíkunnar í landinu. Vilhjálmur II. hóf heimsstyrj-
öldina 1914. Japanskeisari réðst á Kínverja og hóf
þannig nýafstaðið heimsstríð. I spor hans fylgdi Hitler
með árás á Pólverja 1939, Stalin fáum dögum síðar
með árás á Pólland, Rúmeníu, Eystrasaltsríkin þrjú og