Ófeigur - 15.08.1948, Side 52

52
ÓFEIGUR
land hefðu þann ávinning af sáttmálanum, að ekki yrði
gengið að baki þeim með skyndiófriði frá Islandi af
einræðisþjóð í árásarhug. Island hefði þann ávinning,
að sjálfstæði landsins væri tryggt af þeirri einu stór-
þjóð, sem aldrei hefur misbeitt valdi sínu gagnvart
smáþjóð, sem hún hefur tekið að sér að vernda. I öðru
lagi er mikilsverð vernd þess stórveldis, sem ræður yfir
mestum herstyrk, mestum auði og mestu framleiðslu-
magni. Islendingar hafa öldum saman búið við þau
ókjör að eiga að njóta verndar frá ríki, sem ekki gat
varið sig sjálft, hvað þá aðra enn minni þjóð. Her-
verndarsáttmáli íslands við Bandaríkin væri gerður
við það ríki, sem er færast af öllum stórveldum til
að vernda smáþjóð vegna máttar síns og heiðarlegrar
fortíðar í skiptum við smáþjóðir. Bandaríkin eru svo
öflugt veldi heima fyrir með góðum samböndum við
aðrar lýðræðisþjóðir, að það er ósennilegt, að nokkur
einræðisþjóð treysti sér til að fara með ófriði gegn
þjóðfylkingu, sem er svo máttug til andsvara.
Áður en þetta mál er lengra rakið, þykir hlýða að
athuga, hversu ýmsar menningarþjóðir hafa búið að
minni þjóðum, sem þær tóku að sér að vernda. Við Is-
lendingar höfum reynslu af tveim frændþjóðum, Norð-
mönnum og Dönum. Eru þær þjóðir í fremstu röð,
sakir góðra hæfileika, ætternis og menntunar. En báð-
ar voru þær ranglátar og eigingjamar svo að af bar,
meðan þær gættu Islendinga. Sama má segja um hverja
einustu þjóð á meginlandi Norðurálfu, að þær hafa
jafnan leitazt við að gera þjóðir, sem lentu undir um-
sjá þeirra, að féþúfu, en af öllum meginlandsþjóðum
hafa Rússar fyrr og síðar verið harðastir húsbænd-
ur. Bretar hafa sízt verið betri húsbændur en aðrar
Evrópuþjóðir, ef litið er á forræði þeirra á Irlandi, en
í öðrum löndum, hafa þeir að jafnaði verið fremri hverri
Norðurálfuþjóð í réttlæti gagnvart þjóðum, sem þeir
stýra. Vegna þessara yfirburða hefur veldi þeirra auk-
izt með hverri öld, sem leið, og forræði þeirra venju-
lega orðið affarasælt, bæði fyrir þá sjálfa og þjóðirn-
ar, sem notið hafa verndarinnar. En af Bandaríkjun-
um er það að segja, að þau hafa engan blett á sínum
skildi í landvinningamálum. Er land þeirra stórt og
auðugt af hvers konar náttúruauðæfum. Sýnilegt er,
að þjóðin mun aldrei lenda í landhungri, eins og ýmsar