Ófeigur - 15.08.1948, Page 101

ÓFEIGUR
101
brögð við hirðingu húsdýranna, eins og húsmóðurefni
kunni matseld og þvottastörf. Samhliða þessari kennslu
þarf að hafa góð og margbreytt verkstæði, líkt og byrj-
að var á í Ólafsdal í tíð Torfa Bjarnasonar. Góðir bænd-
ur þurfa að vera hagir á tré og járn og geta gert við
einfaldar bilanir á verkvélum og bifreiðum. Svo mjög
hefur forkólfum búnaðarmálanna skotizt yfir rétt rök
í þessu máli, að eftir áratuga kennslustörf á Hvanneyri
og margháttaðar og dýrar framkvæmdir, þá er þar enn
ekki neitt hús, sem getur kallazt smíðaverkstæði. Fátt
sýnir betur, hve brýn þörf er á gerbreytingu á öllu
skipulagi bændaskólanna. Hér er lagt til, að nemendur
geti stundað margháttaða útivinnu við jarðrækt og
garðrækt í maí og júní. Á þeim tíma geta bændaefnin
numið hinar beztu aðferðir við jarðvinnslu, sáningu og
vorverk í matjurtagörðum. Allan skólatímann ætti að
hafa nokkra bóklega fræðslu í samræmi við verklegu
kennsluna. Auk þess ætti að halda í bændaskólunum
vekjandi fyrirlestra um líf og menningu bænda á ís-
landi á liðnum öldum og nú á dögum og um framtíð
þessarar atvinnugreinar undir nútímakringumstæðum.
A sama hátt ætti að gefa bændaefnunum yfirlit um sögu
íslenzkra bókmennta, frá því landið byggðist og leitast
við að hjálpa þeim til að unna því og meta, sem bezt
hefur verið gert í þeim efnum af snillingum þjóðarinn-
ar. íslenzkir bændur hafa verið bókmenntamenn, og
menning byggðanna visnar, ef hún verður eingöngu
efniskennd og jarðbundin. Áð líkindum hefir það ver-
ið mesti galli á skólamenntun bænda, að hún hefur
verið of f jarlæg daglegum vinnubrögðum, of mikið tengd
erlendum og lítt meltum fróðleik, en allt of fjarri þjóð-
legum fræðum.
Eftir að héraðsskólarnir komu til sögunnar, má telja
með öllu óþarft og jafnvel óviðeigandi að eyða tíma
búfræðinemenda við almenn fræði, svo sem erlend tungu-
mál. Búnaðarskólarnir verða að geta byggt á aimennri
fræðslu, sem fengin er í héraðs- og gagnfræðaskólun-
um, og snúa sér eingöngu að hagnýtri búnaðarfræðslu
og þeirri vakningu, sem aldrei verður fengin með yfir-
heyrslum um hálfframandi efni. Alþingi hefur nýverið
með sérstakri ógætni samið lög um þriðja þændaskól-
ann, sem getur ekki kostað minna en 10 miíjónir króna
fulibúinn. Samkvæmt löggjöfinni á þessi skóli að vera