Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.10.2020, Blaðsíða 34
Kolfinna Jónatansdóttir
Ofdramb og mikillæti í Gylfaginningu
Gymir hét maðr en kona hans Aurboða. Hon var bergrisa ættar.
Dóttir þeira er Gerðr er allra kvenna er fegrst. Þat var einn dag er
Freyr hafði gengit í Hliðskjálf ok sá of heima alla, en er hann leit í
norðrætt þá sá hann á einum bœ mikit hús ok fagrt, ok til þess húss
gekk kona, ok er hon tók upp hǫndum og lauk hurð fyrir sér þá
lýsti af hǫndum hennar bæði í lopt ok á lǫg, ok allir heimar birtusk
af henni. Ok svá hefndi honum þat mikla mikillæti er hann hafði
sezk í þat helga sæti at hann gekk í braut fullr af harmi. Ok er hann
kom heim, mælti hann ekki, hvárki svaf hann né drakk.1
Svo hljóðar frásögn Gylfaginningar á því þegar guðinn Freyr sér Gerði í
fyrsta sinn og verður hugfanginn af henni. Hann fær Skírni, skósvein sinn,
til að fara og biðja hennar og gefur honum að launum sverð sitt sem var „svá
gott sverð að sjálft vásk“. För Skírnis heppnast og Gerður tekur bónorðinu,
en Freyr er sagður munu sakna sverðsins þegar Múspellssynir fara og herja
(Gg. 37). Í ragnarökum fellur Freyr fyrir hendi Surts og verður það „hans
1 Gylfaginning 37, leturbreytingar mínar. Þegar vitnað verður til Snorra-Eddu í þess-
ari grein verður stuðst við útgáfur Anthony Faulkes á formála (F), Gylfaginningu
(Gg.) og Skáldskaparmálum (Skskm.) Konungsbókar og vitnað til kaflanúmera innan
sviga í meginmáli. Snorri Sturluson, Edda: Prologue and Gylfaginning, útg. Anthony
Faulkes, London: Viking Society for Northern Research, 2005 og Snorri Sturlu-
son, Edda: Skáldskaparmál, útg. Anthony Faulkes, London: Viking Society for Nort-
hern Research, 1998. Þegar vitnað er til eddukvæða er stuðst við útgáfu Íslenskra
fornrita: Eddukvæði I, útg. Jónas Kristjánsson og Vésteinn Ólason, Reykjavík: Hið
íslenzka fornritafélag, 2014. Ég vil þakka Védísi Ragnheiðardóttur og Gunnhildi
Jónatansdóttur fyrir yfirlestur, ábendingar og umræður um efni greinarinnar. Einn-
ig vil ég þakka ritstjórum og tveimur ónafngreindum ritrýnum fyrir afar gagnlegar
ábendingar og leiðréttingar.
Ritið
3. tbl. 20. árg. 2020 (39-62)
Ritrýnd grein
© 2020 Ritið, tímarit Hug vísinda stofnunar
og höfundur greinarinnar
Útgefandi:
Hugvísinda stofnun Háskóla Íslands,
Sæmundargötu 2, 102 Reykjavík
Birtist á vefnum http://www.ritid.hi.is.
Tengiliður: ritið@hi.is
DOI: 10.33112/ritid.20.3.3
Birt samkvæmt skilmálum
Creative Commons BY (4.0).