Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.10.2020, Blaðsíða 72
UM VILLUR VEgaR Í SögUnnI UM gRaLInn Og gRETTIS SögU
77
breyttur en einnig má finna viðbætur, svo sem málshætti sem oft eru settir í
kaflalok. Snaggaralegur inngangur og lokaorð gera það að verkum að Parce-
vals saga líkist íslensku ævintýri:
Svá byrjar þessa sögu at karl bjó ok átti sér kerlingu. Þau áttu son at
einberni er hét Parceval. Þessi karl var bóndi at nafnbót, en riddari
at tign. Hann hafði verit allra kappa mestr. Hann hafði tekit kóngs-
dóttur at herfangi ok settiz síðan í <ó>bygð, þvíat hann þorði eigi
millum annarra manna at vera.44
[…]
Ok svá gerði hann ok nam á þessum tveimr dögum eina góða bæn
ok lifði síðan sem góðr kristinn maðr. Hann reið nú brott ok létti
eigi fyrr en hann kom til Fögruborgar, ok varð Blankiflúr unn-
usta hans honum harðla fegin ok allir aðrir þeir sem þar váru fyrir.
Fekk Parceval þá Blankiflúr ok gerðiz ágætr höfðingi yfir öllu ríki
hennar, svá ágætr ok sigrsæll, at aldri átti hann svá vápnaskipti við
riddara, at eigi sigraðiz hann, ok mætti hann öllum inum snörp-
ustum riddurum er váru um hans daga.
Ok lýkr hér nú sögu Parceval riddara.45
Þrátt fyrir talsverða einföldun á verkinu, ekki síst merkingarlega,46 hafa
fræðimenn bent á að þessar breytingar og viðbætur gegni meðal annars því
hlutverki að gefa Parcevals sögu blæ þroskasögu; hún búi yfir almennum sið-
fræðilegum boðskap þar sem söguhetjan sýnir, í sögulok, að hún er tilbúin
til þess að taka við hlutverki sínu við hlið Blankiflúr og vernda ríki hennar;
Parceval hefur lært af reynslunni og fullorðnast.47
44 Parcevals saga, bls. 108.
45 Sama rit, bls. 182.
46 Hér má benda á greiningu gerds Wolfgangs Weber sem taldi að þýddu sögurnar
væru gersneyddar hugmyndafræði yfirstéttarinnar sem þær voru upphaflega samdar
fyrir og drægju dám af innlendum frásagnarhefðum; Perceval eða Sagan um gralinn
væri besta dæmið um þær grunnbreytingar sem hefðu átt sér stað við þýðinguna því
að þýðandinn hefði ekki átt von á því að finna trúarlega dýpt í frásögn af þessu tagi
og því ekki komið auga á hana, sjá „The Decadence of Feudal Myth — towards a
Theory of riddarasaga and Romance“, Structure and Meaning in Old Norse Literature.
New Approaches to Textual Analysis and Literary Criticism, ritstjórar John Lindow, Lars
Lönnroth og gerd Wolfgang Weber, Odense: Odense University Press, 1986, bls.
415–454.
47 Álfrún gunnlaugsdóttir, „Um Parcevals sögu“, bls. 227 og 239–40; Marianne Kal-
inke, „The Saga of Parceval the Knight“, bls. 223; Henry Kratz, „The Parcevals saga
and Li Contes del graal“, bls. 14, 21.