Úrval - 01.02.1944, Blaðsíða 64

62
TjRVALi
flugrvélaspöðum; blöðin í túrbín-
unni eru öðruvísi í lögun, en
allt er smíðað með sömu
nákvæmninni. Þau eru fest
\ '/
sitt á hvern enda á sama
sveifarásnum.
Þetta eru engir draumórar
hugvitsmanna eða skrautlegar
teikningar. Gastúrbínan er þeg-
ar smíðuð, og fyrir nokkru var
í amerísku blaði sagt frá 27
slíkum vélasamstæðum í Banda-
ríkjunum, og greinilega gefið
í skyn, að fleiri mætti ekki
nefna af hernaðarástæðum.
Plestar þeirra framleiða um og
yfir 2000 hestöfl eða 1500 kíló-
wött. Mörg þekktustu vélafyrir-
tæki Bandaríkjanna hafa eytt
stórfé í tilraunir og smíðar á
þessum orkugjafa, og má nefna
Allis-Chalmers, Westinghouse,
General Electric og De Laval.
En höfuð brautryðjandinn er þó
svissneska fyrirtækið Brown
Boveri.
Framtíðarmöguleikar gas-
túrbínunnar eru næstum óend-
anlegir. Hún mun t. d. valda
byldingu í smíði flugvéla og
færa okkur hinar fyrstu raun-
verulegu risaflugvélar. Stærstu
flugvélahreyflar, sem enn hefir
tekist að smíða, framleiða 2000
hestöfl. I þeim eru 14 stimplar
og mörg þúsund smáhlutar, er
hreyfast, en þessu fylgja ótal
vélfræðileg vandamál og örðu-
leikar t. d. að halda öllu rétt
smurðu. Vélsmiðir álíta, að
öllu stærri benzínhreyfla en
þetta sé erfitt að smíða. En
nú þegar hafa 5000 hestafla
gastúrbínur verið smiðaðar og
teknar í notkun og hafin smíði
á 10.000 hestafla samstæðu.
Er fréttaeftirlit ófriðarins þagg-
aði niður í öllum, var enn ekki
farið að nota gastúrbínur í
flugvélar, en hið áðurnefnda
svissneska félag hafði sent
teikningu af slíkri vél, bæði til
stjórnar Bretlands og Þýska-
lands.